สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

การทดสอบการละลายของยาสามัญ 132 The Journal of the Royal Society of Thailand Volume 40 Number 1 January-March 2015 - เภสัชจลนศาสตร์ของตัวยามีความสัมพันธ์โดยตรงกับขนาดของยา (linear pharmacokinetics) ตลอดช่วงขนาดที่ให้ผลการรักษา - กราฟแสดงการละลายของยาที่ความแรงอื่น ๆ เมื่อเทียบกับความแรงของรุ่นที่ใช้ในการศึกษา ชีวสมมูลในมนุษย์เหมือนกันภายใต้สภาวะเดียวกัน (similarity f 2 มากกว่าหรือเท่ากับ 50) การทดสอบการละลายเพื่อขอยกเว้นการศึกษาในมนุษย์ส� ำหรับยาที่มีการแก้ไขเปลี่ยนแปลงภายหลัง การอนุมัติทะเบียน (variations) ยาที่ผ่านการทดสอบชีวสมมูลแล้วจะถือว่าผลิตภัณฑ์นั้นมีประสิทธิภาพในการรักษาเท่าเทียมกัน ระหว่างยาสามัญกับยาอ้างอิงที่น� ำมาเปรียบเทียบ เมื่อมีการผลิตยาเพื่อจ� ำหน่ายรุ่นต่อ ๆ มา ต้องมั่นใจได้ ว่ายาทุกรุ่นผลิตมีชีวสมมูล หากมีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงวัตถุดิบ สูตรต� ำรับ ขนาดความแรง ขนาดรุ่น ผลิต กรรมวิธีการผลิต เครื่องมือผลิต การย้ายสถานที่ผลิต หรือการจ้างผลิต ต้องแสดงความเท่าเทียมกัน กับรุ่นที่ใช้ศึกษาชีวสมมูลในมนุษย์ โดยสามารถเปรียบเทียบการละลาย/ปลดปล่อยตัวยาในหลอดทดลอง แทนการศึกษาชีวสมมูลในมนุษย์ได้ ในกรณีต่อไปนี้ (US Dept. of Health, 1995) ๑. ยาจากผู้ผลิตเดียวกัน ที่มีการเปลี่ยนแปลงสูตรต� ำรับเพียงเล็กน้อย เช่น เปลี่ยนสี กลิ่น รส หรือเปลี่ยนส่วนผสมของสารไม่ออกฤทธิ์บางตัว โดยมีข้อมูลแสดงความเท่าเทียมกันทางเภสัชกรรม (pharmaceutical equivalence) และความคงตัวของยาเหมือนกับสูตรต� ำรับเดิมที่ได้รับอนุมัติและมี ข้อมูลการศึกษาชีวสมมูลแล้ว กรณีที่มีการใช้สารไม่ออกฤทธิ์ชนิดใหม่ หรือใช้ในปริมาณมาก ควรมีข้อมูล สนับสนุนพร้อมกับข้อมูลอื่น ๆ เช่น หน้าที่ของสารดังกล่าวในสูตรต� ำรับ กระบวนการผลิต รายการเครื่อง มือเครื่องจักร และอุปกรณ์ที่ใช้ในการผลิต ๒. ยาจากผู้ผลิตเดียวกันกับยาต� ำรับเดิมที่มีข้อมูลการศึกษาชีวสมมูลแล้ว แต่มีการเปลี่ยนแหล่ง ผลิตวัตถุดิบที่เป็นตัวยาส� ำคัญ โดยมีข้อมูลแสดงความเท่าเทียมกันทางเภสัชกรรม ความคงตัวของยา และกราฟแสดงการละลาย ๓. กรณีย้ายสถานที่ผลิต ต้องอยู่ภายใต้เงื่อนไขต่อไปนี้ - วัตถุดิบ สูตรต� ำรับ และข้อก� ำหนดคุณภาพมาตรฐานเหมือนกับยาที่เคยได้รับอนุมัติแล้ว - กระบวนการผลิตเหมือนเดิม และผ่านการตรวจสอบความถูกต้อง (process validation) แล้ว - สถานที่ใหม่ผ่านการตรวจรับรองมาตรฐานการผลิตและควบคุมคุณภาพตามข้อก� ำหนด GMP แล้ว - มีข้อมูลการศึกษาชีวสมมูลของยาต� ำรับเดิมที่ได้รับอนุมัติแล้ว