สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

ค� ำถามเกี่ ยวกั บทั ณฑมาต 22 The Journal of the Royal Society of Thailand Vol. 40 No. 2 Apr-June 2015 ๑. ทัณฑฆาตไม่ควรเขียนกลางค� ำสมาสใช่หรือไม่ ค� ำถามนี้เกิดขึ้นเนื่องจากค� ำว่าราชบัณฑิตยสภา ในประกาศตั้งราชบัณฑิตย์สภา ซึ่งปรากฏใน ราชกิจจานุเบกษา วันที่ ๒๕ เมษายน พุทธศักราช ๒๔๖๙ มีค� ำว่า ราชบัณฑิตย์สภา อยู่ ๑๓ แห่ง แต่ พระราชบัญญัติว่าด้วยราชบัณฑิตยสถาน พุทธศักราช ๒๔๗๖ มีค� ำว่า ราชบัณฑิตยสภา คือ ไม่มีทัณฑฆาต เหนือตัว ย เอกสารที่เก่าที่สุดที่มีค� ำว่า ราชบัณฑิตย์สภาน่าจะได้แก่ร่างประกาศตั้งราชบัณฑิตย์สภา เมื่อ วันที่ ๑๙ เมษายน พุทธศักราช ๒๔๖๙ ซึ่งเป็นปีที่ ๒ ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ค� ำว่า ราชบัณฑิตยสภา เขียนว่า ราชบัณฑิตย์สภา มีทัณฑฆาตเหนือตัว ย ทุกแห่ง อย่างไรก็ตาม ในลายพระหัตถ์ ของพลเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาด� ำรงราชานุภาพ นายกราชบัณฑิตยสภา (สมเด็จพระเจ้า บรมวงศ์เธอ กรมพระยาด� ำรงราชานุภาพ ในปัจจุบัน) วันที่ ๑๔ กุมภาพันธ์พ.ศ. ๒๔๖๙ ค� ำว่า ราชบัณฑิตยสภา ไม่มีทัณฑฆาต สรุปว่า เดิมค� ำว่าราชบัณฑิตยสภามีทัณฑฆาต ต่อมาอีกไม่ถึงปีก็ตัดออก สาเหตุที่เดิมเขียน ทัณฑฆาตน่าจะเป็นเพราะผู้เขียนต้องการฆ่าเสียงตัว ย ราชบัณฑิตยสภาตั้งขึ้นเมื่อปีที่ ๒ ของรัชกาล พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ก่อนหน้านั้น คือ ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มีการเขียนทัณฑฆาตเหนือตัวอักษรที่ไม่ต้องการออกเสียง แม้ว่าตัวอักษรนั้นจะอยู่กลางค� ำสมาส ดังตัวอย่าง ๑. ตัวละครในบทละครพูดเรื่องหัวใจนักรบ พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า เจ้าอยู่หัว มีชื่อว่า พระภิรมย์วรากร ขุนรัตน์แพทย์ หลวงเรืองฤทธิ์ราวี ๒. นามสกุลพระราชทานเมื่อวันที่ ๓ กันยายน พ.ศ. ๒๔๖๓ นามสกุลหนึ่งคือ เชษฐ์ดิลก ๓. พระที่นั่งในพระราชวังพญาไทองค์หนึ่งชื่อ ไวกูณฐ์เทพยสถาน นอกจากนั้นถ้าย้อนขึ้นไปก่อนรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ก็จะพบค� ำสมาส อีกหลายค� ำที่มีเครื่องหมายทัณฑฆาตกลางค� ำ ดังตัวอย่าง ๑. พระอนุวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าในราชวงศ์จักรีบางพระองค์มีพระนามว่า หม่อมเจ้าหญิง กัลยางค์สมบัติ หม่อมเจ้าหญิงพิบูลย์เบญจางค์ หม่อมเจ้าหญิงสุคนธมาลย์รัศมี หม่อมเจ้าชาย จันทร์พัฒน์โมฬีจุฑาพงศ์ ๒. เรือพระที่นั่งล� ำหนึ่งในบัญชีรายชื่อเรือพระที่นั่ง จ.ศ. ๑๑๙๐ มีชื่อว่า เรือพระธินั่ง ศรีรัตน์ดิหลก ๓. พระที่นั่งในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวบางองค์มีชื่อว่า พระที่นั่งโกสีย์ วสุภัณฑ์ พระที่นั่งมันธาตุรัตน์โรจน์