สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

The Journal of the Royal Society of Thailand Vol. 40 No. 2 Apr-June 2015 ความสามารถทางดนตรี พรสวรรค์ หรือ พรแสวง* ชนก สาคริก ภาคีสมาชิก ส� ำนักศิลปกรรม ราชบัณฑิตยสภา บทคัดย่อ มีค� ำกล่าวถึงค� ำว่า พรสวรรค์ และ พรแสวง กันทั่วไป แต่ไม่ค่อยมีการขยายความหรือให้ความหมาย ที่ชัดเจนเกี่ยวกับ ๒ ค� ำนี้เท่าใดนัก คงทิ้งไว้ให้ผู้ฟังคิดและเข้าใจกันเอง บทความเรื่องนี้จะแสดง ความหมายที่แตกต่างระหว่าง ๒ ค� ำนี้ในแง่มุมหนึ่งให้ผู้อ่านได้พิจารณาเปรียบเทียบกัน ค� ำส� ำคัญ : พรสวรรค์, พรแสวง บทน� ำ อะไรคือพรสวรรค์ ก่อนที่จะกล่าวถึงค� ำว่า “พรสวรรค์” จะขออธิบายความหมายของค� ำว่า “สวรรค์” เสียก่อน ในความเข้าใจของคนทั่วไปนั้น “แดนสวรรค์” คือ สถานที่อันวิเศษซึ่งมีแต่ความรื่นรมย์และสิ่งดี  ๆ  ที่น่า ปรารถนาอยู่ดาษดื่นทั่วไป ผู้ที่อาศัยอยู่ในแดนสวรรค์ก็ล้วนแล้วแต่เป็นผู้ที่มีฤทธิ์อ� ำนาจ เช่น เทพยดา นางฟ้า ซึ่งนอกจากจะมีคุณวิเศษในตัวเองแล้ว ยังสามารถถ่ายทอดหรือมอบคุณวิเศษเหล่านั้นให้กับมนุษย์ ธรรมดาได้ด้วยวิธีที่เรียกกันว่า “ให้พร” แนวคิดท� ำนองนี้ดูเหมือนจะคล้ายคลึงกันทั่วไปในทุกสังคมของ ทุกชนชาติและทุกศาสนาในโลกใบนี้ จากเหตุผลดังที่ได้กล่าวไปแล้ว ค� ำว่า พรสวรรค์ จึงหมายถึงคุณวิเศษ บางประการที่บุคคลได้รับพรมาจากเทพเจ้าหรือชาวสวรรค์ตั้งแต่เกิดนั่นเอง เช่น เด็กบางคนมี ความสามารถทางดนตรีอย่างยอดเยี่ยมได้โดยไม่จ� ำเป็นต้องฝึกฝนมาก่อน ส่วน “พรแสวง” นั้น หมายถึง คนธรรมดาที่ไม่ได้รับพรจากเทพเจ้า ก็อาจมีความสามารถ ที่โดดเด่นหรือมีคุณวิเศษในบางเรื่องได้เช่นกัน เพียงแต่ต้องอดทนฝึกฝนด้วยตนเองอย่างหนักจึงจะมี ความสามารถได้เหมือนผู้ที่มีพรสวรรค์ เราจึงเรียกวิธีนี้ว่า “พรแสวง” * บรรยายในการประชุมส� ำนักศิลปกรรม เมื่อวันท่ี่ ๖ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๗