สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

ความเชื่ อในเรื่ องลึ กลั บเหนื อธรรมชาติ ที่ เกี่ ยวกั บสั ตว์ 14 The Journal of the Royal Society of Thailand Vol. 40 No. 2 Apr-June 2015 ๑ Dracula: บทประพันธ์ของ Bram Stoker ซึ่งตัวละครส� ำคัญคือ Count Dracula เป็นผีดิบหรือผีดูดเลือด คอยระวังให้จ� ำนวนนกเรเวนคงอยู่เท่าเดิม และยังเชื่อด้วยว่าใครก็ตามที่ท� ำให้นกเรเวนที่หอคอย  แห่งลอนดอนตายจะต้องมีอันเป็นถึงแก่ชีวิต เรเวนเป็นนกศักดิ์สิทธิ์ของเทพอพอลโลและชาวอียิปต์โบราณ ทั้งยังเป็นที่เคารพของผู้คนในคาบสมุทรสแกนดิเนเวียโบราณซึ่งใช้นกเรเวนเป็นสัญลักษณ์อีกด้วย นกกาเหว่า (ดุเหว่า) ความเชื่อเรื่องโชคร้ายโชคดีมีอยู่ว่าผู้ที่ได้ยินเสียงนกกาเหว่าร้องเป็นครั้งแรก  ขณะที่ท้องอิ่ม หรือเกิดวันเดียวกับที่ได้ยินเสียงนกกาเหว่าร้องเป็นครั้งแรก หรือได้ยินเสียงมันดังมา จากด้านหน้าหรือด้านขวาจะมีโชคดี ในขณะที่ชาวยอร์คเชียร์เชื่อว่าไม่ว่านกกาเหว่าจะร้องเมื่อใดและ  เสียงมาจากทิศทางใดแสดงว่าฝนจะตก ถ้าเห็นนกกาเหว่าเกาะกิ่งไม้ที่ไร้ใบ ท� ำนายได้ว่าการเก็บเกี่ยวจะ  ไม่ได้ผลดี ถ้าเกาะกิ่งไม้ที่มีดอกเต็ม หมายถึงการเก็บเกี่ยวจะได้ผลดี นกกาเหว่าหรือ cuckoo นั้น  เป็นที่รู้จักกันดีทั่วไปทั้งในประเทศตะวันออกและตะวันตก สินค้าที่ระลึกอันเป็นสัญลักษณ์ของประเทศ  สวิตเซอร์แลนด์คือ cuckoo clock หรือนาฬิกาทั้งขนาดเล็กและใหญ่ซึ่งจะมีช่องให้นก cuckoo โผล่ออก มาส่งเสียงร้องเมื่อครบชั่วโมง อินเดียเรียกนกกาเหว่าว่า โกกิลา ซึ่งได้ชื่อว่ามีเสียงไพเราะนัก นิบาตชาดก เรื่องหนึ่งเล่าว่า เมื่อครั้งเป็นพระโพธิสัตว์ พระพุทธเจ้าเคยเสวยพระชาติเป็นนกกาเหว่า อีกเรื่องหนึ่ง  เล่าถึงนกกาเหว่าที่ไปไข่ทิ้งไว้ในรังกา เนื่องจากไข่ของนกทั้งชนิดคล้ายกันแม่กาจึงไม่ผิดสังเกต เมื่อไข่ฟัก ออกมาแม่กาก็เลี้ยงดูเพราะนึกว่าเป็นลูกตัวเอง จนกระทั่งลูกนกโตขึ้นมาส่งเสียงร้องแม่กาจึงจับได้ว่าไม่ใช่ ลูกจึงฆ่าเสีย นิสัยที่นกกาเหว่าชอบไข่ให้กาฟักนี้คงเป็นที่รู้กันดี เช่นในบทกล่อมเด็กของไทยบทหนึ่งที่ว่า “กาเหว่าเอย ไข่ไว้ให้แม่กาฟัก แม่กาก็หลงรัก คิดว่าลูกในอุทร...” ค้างคาว สัตว์แห่งเงามืดและราตรีนี้ได้ชื่อว่ามีอ� ำนาจลี้ลับ ทั้งนี้อาจเนื่องมาจากการที่มันไม่ เพียงแต่บินและเดินได้อย่างเงียบกริบเท่านั้น แต่ยังสามารถหาเหยื่อในที่มืดสนิทได้ อีกทั้งการที่มันจ� ำศีล หรือนอนหลับยาวในช่วงฤดูหนาวก็ยิ่งท� ำให้ผู้คนเข้าใจสัตว์ที่ถูกมองในแง่ร้ายอยู่แล้วมากขึ้นไปอีก โดย เฉพาะเมื่อมันถูกน� ำไปเชื่อมโยงกับ Dracula ๑ นายใหญ่ของผีดูดเลือด (vampire) ซึ่งอาจแปลงกายเป็น ค้างคาวหรือหมาป่าได้ ดังนั้นเราจึงพบเรื่องของค้างคาวในคติชาวบ้าน คุณไสย มนตร์ด� ำ ลัทธิซาตาน  การถูกเข้าสิง ในไอร์แลนด์ค้างคาวเป็นสัญลักษณ์ของความตาย ในอังกฤษค้างคาวที่อยู่ในโบสถ์ขณะก� ำลัง  มีพิธีแต่งงานเป็นลางร้าย และถ้าค้างคาวบินรอบบ้าน ๓ รอบแสดงว่าจะมีคนในบ้านตาย ในส่วนใหญ่ของยุโรป เอเชีย และอเมริกา การที่จู่ ๆ ค้างคาวก็บินเข้ามาในบ้านแสดงว่าผู้อาศัยคนใดคนหนึ่งจะเสียชีวิต เนื่องจาก  คนเชื่อว่ามันมีอ� ำนาจวิเศษในตัว ค้างคาวจึงถูกใช้เป็นเครื่องคุ้มครองและเพื่อให้เกิดผลในทางดี ในเยอรมนี