สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

119 วิรุณ ตั้ งเจริญ วารสารราชบัณฑิตยสภา ปีที่ ๔๐ ฉบับที่ ๒ เม.ย.-มิ.ย. ๒๕๕๘ อิทธิพล (Influence) การสร้างสรรค์ศิลปะ ประดิษฐกรรม หรือนวัตกรรมใดใดก็ตาม ย่อมก่อเกิดมา จากการเรียนรู้ ประสบการณ์ ซึ่งต่างได้รับอิทธิพลทั้งทางตรงและทางอ้อม เฉพาะด้านหรือหลากหลายด้าน อิทธิพลย่อมเป็นคุณแก่การสร้างสรรค์และเป็นคุณแก่การพัฒนา อิทธิพลที่หลากหลาย ย่อมกระตุ้น ให้เกิดหน่อความคิดที่หลากหลาย อิทธิพลมิใช่การเลียนแบบหรือลอกแบบ อิทธิพลเป็นพลังกระตุ้นความคิด โดยผ่านการกรอง การคัดสรร การสกัด เฉพาะสิ่งที่สอดผสานกับการสร้างสรรค์ของเราเท่านั้น ความเชื่อ (Belief) ความเชื่อย่อมเป็นผลมาจากประสบการณ์ การเรียนรู้ และการวิเคราะห์ ข้อมูลต่าง ๆ แล้วทุกคนรวมทั้งศิลปินก็เชื่อ เชื่อมั่นในผลึกความคิดนั้น ความเชื่อทางศิลปะ ความเชื่อ ในความงามที่หลากหลายของศิลปินแต่ละคน ย่อมส่งผลไปสู่การสร้างสรรค์ศิลปะ การชื่นชมศิลปะ การวิพากษ์วิจารณ์ศิลปะ การศึกษาศิลปะจึงจ� ำเป็นต้องศึกษาเกี่ยวกับความเชื่อของชนชาติ ยุคสมัย ความเชื่อของศิลปินด้วยเช่นกัน สื่อ กระบวนการ กลวิธี (Media, Process, Techniques) การคิดวิเคราะห์ผลงานศิลปะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งทางด้านทัศนศิลป์ จ� ำเป็นต้องพิจารณาถึงสื่อแสดงออกลักษณะต่าง ๆ คุณสมบัติของสื่อ ผลกระทบ ความเป็นไปได้ พิจารณาถึงกระบวนการสร้างสรรค์งาน พิจารณาถึงเทคนิคหรือกลวิธีที่ศิลปิน น� ำมาใช้ น� ำมาแก้ปัญหาในผลงานนั้น ๆ ถ้าการพินิจพิจารณาศิลปะ ได้น� ำแนวคิดเหล่านี้มาช่วยเป็นหลักในการวิเคราะห์แยกแยะ การคิด การศึกษาค้นคว้า การวิพากษ์วิจารณ์ศิลปะ ย่อมมองเห็นผลงานศิลปะคมชัดและลุ่มลึกยิ่งขึ้น คุณค่าและการแสดงออกทางศิลปะ เราสามารถอธิบายคุณค่าของศิลปะได้หลากหลายแง่มุม ถ้าศิลปะไม่มีคุณค่าต่อมนุษยชาติ ไม่เป็นส่วนส� ำคัญส่วนหนึ่งในวิถีชีวิตของมนุษย์ ศิลปะคงไม่ผูกพันยืนยาวกับมนุษย์มาจนถึงทุกวันนี้ จากมนุษย์สมัยหินจนถึงปัจจุบัน เราเชื่อมั่นร่วมกันว่าศิลปะมีคุณค่า ศิลปะมีความหมายต่อชีวิต ทั้งในฐานะ ผู้สร้างสรรค์และผู้ชื่นชมศิลปะ ศิลปะมีพลังฝังแฝงในชีวิต เป็นคุณค่าภายใน (Intrinsic Value) เป็นคุณค่า แก่ชีวิตและคุณค่าแก่การสร้างความเข้มแข็งในชุมชน ในสังคม หลากหลายด้าน พลังจินตนาการ (Imagination) พลังความคิดสร้างสรรค์ (Creativity) พลังการแสดงออก (Expression) พลังแรงบันดาลใจ (Inspiration) พลังมรดกวัฒนธรรม (Cultural Heritage)