สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

เปรี ยบเที ยบเนื้ อหาและตั วละครในบทละครเรื่ องรามเกี ยรติ์ พระราชนิ พนธ์ของรั ชกาลที่ ๑ กั บมหากาพย์รามายณะของวาลมี กิ ฉบั บภาษาไทย 34 The Journal of the Royal Society of Thailand Vol. 41 No. 1 January-March 2016 เหตุการณ์ตอนที่ ๔ พระรามตามกวาง ฉบับไทยทศกัณฐ์หลงใหลนางสีดาตามค� ำของ นางส� ำมนักขา จึงให้มารีศซึ่งเป็นน้าแปลงเป็นกวางทอง เมื่อพระรามพระลักษณ์ออกตามกวาง ตนก็จะลัก สีดาไป มารีศจ� ำใจท� ำตามค� ำสั่งเพราะทศกัณฐ์ขู่ว่าหากไม่ท� ำก็จะสังหารมารีศรวมทั้งบุตรและภรรยา ส่วนในรามายณะราวณะให้มารีจะผู้เป็นสหายช่วยแปลงร่างเป็นกวางทอง แม้มารีจะไม่เห็นด้วยแต่ก็ยอม ท� ำตามเพราะถูกขู่ฆ่า ความแตกต่างด้านเนื้อหา ๑. เรื่องทศกัณฐ์/ราวณะขอให้มารีศ/มารีจะช่วย ฉบับไทยทศกัณฐ์ให้คนตามมารีศมาเข้าเฝ้า ส่วนในรามายณะราวณะเป็นฝ่ายไปหามารีจะด้วยตนเอง ๒. นางสีดาเห็นกวางทองและขอให้พระรามตามจับ ฉบับไทยนางสีดาเห็นกวางทองขณะ นางอยู่กับพระรามและพระลักษณ์ตรงหน้าอาศรม นางกล่าวว่าหากจับเป็นก็จะเลี้ยงไว้ ถ้าจับตายก็จะน� ำ หนังมาปูนอน (เล่ม ๑ : ๕๒๖-๕๒๗) ส่วนใน รามายณะ นางสีดาเห็นกวางขณะเดินเก็บดอกไม้ จึงเรียก พระรามและพระลักษมณะให้ช่วยจับ ดังนี้ บทละครเรื่องรามเกียรติ์ เมื่อนั้น นวลนางสีดามารศรี อยู่กับพระลักษณ์พระจักรี ที่หน้าพระบรรณศาลา เหลือบแลไปเห็นพญากวาง เยื้องย่างมาตามชายป่า สีเหลืองเรืองรองดั่งทองทา รจนาพริ้งเพราทั้งกาย ปากเท้าแดงดั่งปัทมราช งามประหลาดกว่ากวางทั้งหลาย แสนสวาทดั่งจะขาดใจตาย จึ่งทูลพระนารายณ์สามี พระองค์ผู้ทรงศักดาเดช จงโปรดเกศข้าบาทบทศรี ช่วยจับสุวรรณมฤคี มาเลี้ยงไว้ที่ศาลา น้องรักจักได้เชยชม ให้เป็นบรมสุขา แม้นตายจงเอาหนังมา ตัวข้าจะลาดเป็นอาสน์นอน (เล่ม ๑ : ๕๒๖-๕๒๗)