สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

เปรี ยบเที ยบเนื้ อหาและตั วละครในบทละครเรื่ องรามเกี ยรติ์ พระราชนิ พนธ์ของรั ชกาลที่ ๑ กั บมหากาพย์รามายณะของวาลมี กิ ฉบั บภาษาไทย 32 The Journal of the Royal Society of Thailand Vol. 41 No. 1 January-March 2016 นอกจากนี้ เมื่อพระรามให้พระลักษมณะลงโทษนางศูรปนขา พระรามกล่าวว่า “...นางรากษสผู้นี้ ที่น่าเกลียด ชั่วร้าย มัวเมาและมีเอวโต” (อารัณยกัณฑ์ : ๒๘๕) ๔. นิสัยของนางส� ำมนักขา/ศูรปนขา ฉบับไทยนางส� ำมนักขารู้จักพูดให้ฟังดูไม่น่าเกลียด ตอนขอพระรามเป็นสามีก็พยายามพูดอ้อม ๆ ว่าคงเป็นบุญที่ชักน� ำตนให้ได้พบพระราม นางอาสาอยู่ปรนนิบัติ พระราม ส่วนในรามายณะนางศูรปนขาพูดตรง ๆ ว่า “ข้าขอเชิญพระองค์มาเป็นสวามีของข้า จงเป็นสวามี ของข้าตลอดกาลนาน บุรุษผู้ประเสริฐสุด ...” (อารัณยกัณฑ์ : ๒๘๑) ๕. ความงามของนางสีดา ฉบับไทยนางส� ำมนักขาชมความงามของนางสีดาให้ทศกัณฐ์ ฟังว่า งามยิ่งกว่านางอัปสรดังกลอนว่า “นางนั้นทรงโฉมอรชร ยิ่งเทพอัปสรในราศี” (เล่ม ๑ : ๕๑๔) ต่อมา ชมมากขึ้นว่างามกว่านางมณโฑพันเท่า แม้เปรียบเทียบกันทีละส่วน นางสีดาก็งามกว่าทั้งรูปทรงและมารยาท นางสีดามีใบหน้าดังดวงจันทร์ อกงามดังดอกบัวตูม ส่วนในรามายณะนางศูรปนขาชมนางสีดาว่างามอย่างที่ ไม่เคยเห็นมาก่อน ใบหน้าดังจันทร์เพ็ญ ตากลมโต ร่างอ้อนแอ้น อกอวบอัด สะโพกกลมกลึงและมีมารยาทงาม โดยไม่ได้เปรียบกับความงามของนางมันโททรีผู้เป็นมเหสีของราวณะแต่อย่างใด ดังนี้ รามายณะ เมื่อนางรากษสเห็นพระรามฉวีคล�้ ำดังนิลุบล งดงามดังพระกามเทพ ดูดั่งพระอินทร์ นางก็หลงรักทันที พระรามมีดวงพักตร์งดงาม แต่ใบหน้าของนางแสนอัปลักษณ์ พระรามมีเอวบาง แต่นางมีท้องใหญ่ พระรามมีเนตรใหญ่ แต่ตาของนางพิกลพิการ เกศาของพระรามด� ำสนิท แต่ผมของนางเป็นสีทองแดง พระรามมีรูปงาม แต่นางมีรูปทราม พระรามมีเสียงไพเราะ แต่นางมีเสียงน่ากลัว พระรามยังหนุ่มแน่น แต่นางแก่ ดูน่ากลัว พระรามกล่าวแต่สิ่งที่ถูกต้อง แต่นางกล่าวแต่สิ่งเลวร้าย พระรามมีมารยาทงาม แต่นางมีกิริยาทราม พระรามมีความงาม นางมีความน่าเกลียด นางรากษสถูกกามเทพครอบง� ำ (อารัณยกัณฑ์ : ๒๘๑) บทละครเรื่องรามเกียรติ์ มือด้วนตีนกุดปากแหว่ง เป็นริ้วแร่งทรลักษณ์บัดสี หูขาดจมูกขาดไม่สมประดี อสุรีแปลกองค์กัลยา สยายผมนมยานถึงชายพก ต่างตระหนกตกใจถ้วนหน้า บ้างว่าภูตพรายเข้ามา บ้างว่าแม่ห่าผีไพร (เล่ม ๑ : ๕๑๓)