สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

การปฏิ บั ติ เศรษฐธรรมเพื่อส่งเสริ มการพั ฒนาเศรษฐกิ จ 396 The Journal of the Royal Society of Thailand Vol. 41 No. 2 April-June 2016 ปัจจัยที่มิใช่ปัจจัยทางเศรษฐกิจ (X) ได้แก่ปัจจัยต่าง ๆ ที่อยู่นอกเหนือการควบคุมโดย นักวางแผนเศรษฐกิจ เช่น ภัยพิบัติทางธรรมชาติ น�้ ำท่วม ฝนแล้ง สงครามกลางเมือง การชุมนุมทาง การเมือง การปิดกั้นถนนทางสัญจรของประชาชนอย่างยืดเยื้อ ท� ำให้เกิดผลเสียทางเศรษฐกิจหรือค� ำสั่ง สอนหรือความเชื่อทางศาสนา มีส่วนส่งเสริมให้ประเทศมีความสงบสุข เศรษฐกิจเจริญรุ่งเรืองได้ คนเป็นปัจจัยที่ส� ำคัญที่สุดของการพัฒนาเศรษฐกิจ เพราะคนเป็นทั้งเจ้าของที่ดินและ ทรัพยากรธรรมชาติต่าง ๆ เป็นเจ้าของแรงงาน เป็นเจ้าของทุน และเป็นผู้ประกอบการ ถ้าประเทศ มีคนที่มีคุณภาพดีทั้งร่างกายและจิตใจเป็นจ� ำนวนมาก ก็จะสามารถผลิตสินค้าและบริการที่มีคุณภาพดี ออกมาได้เป็นจ� ำนวนมาก สามารถตอบสนองความต้องการบริโภคภายในประเทศได้อย่างพอเพียงและ มีเหลือส� ำหรับส่งออกไปขายต่างประเทศ ท� ำให้ได้เงินตราต่างประเทศเข้ามาใช้จ่ายในการพัฒนาประเทศได้ ประเทศก็จะมีความเจริญรุ่งเรือง ประชาชนมีงานท� ำ มีรายได้ รัฐบาลมีรายได้จากภาษีอากรมาใช้ในการ พัฒนาประเทศได้ มีการสร้างสรรค์สวัสดิการสังคม ระบบสาธารณูปโภค สาธารณูปการที่ดีและเพียงพอ ประเทศมีความเจริญก้าวหน้าทันสมัย ประชาชนส่วนใหญ่มีความสุขกันทั่วหน้า อย่างไรก็ตาม ถึงแม้ประเทศจะมีความเจริญก้าวหน้า มีรายได้ประชาชาติสูง ประชาชนมีงานท� ำ และมีรายได้สูง แต่ถ้าหากประชากรส่วนใหญ่ของประเทศเป็นคนที่ขาดคุณธรรมหรือขาดศีลธรรมประจ� ำใจ ไม่มีจิตส� ำนึกในการเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ หรือแบ่งปัน ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน หรือไม่มีจิตส� ำนึกในการเสียสละ เพื่อส่วนรวม ประเทศก็จะไม่ประสบความส� ำเร็จในการพัฒนาประเทศอย่างแท้จริง เพราะผลประโยชน์ ส่วนใหญ่ของการพัฒนาประเทศจะตกเป็นของกลุ่มน้อยที่เป็นผู้มีรายได้สูง ในขณะที่คนส่วนใหญ่ของ ประเทศเป็นกลุ่มผู้มีรายได้น้อย ซึ่งได้รับส่วนแบ่งของการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศเพียงเล็กน้อย คน ที่เป็นเจ้าของที่ดินขูดรีดค่าเช่าจากผู้เช่าที่ดิน นายจ้างกดค่าจ้างแรงงานของลูกจ้างให้อยู่ในระดับต�่ ำสุด เจ้าของเงินทุนขูดรีดอัตราดอกเบี้ยจากผู้กู้เงินในอัตราสูง เจ้าของกิจการร้านค้าและสถานบริการต่าง ๆ พยายามผูกขาดการค้าและแสวงหาก� ำไรให้มากที่สุด ผู้บริโภคก็ต้องซื้อสินค้าและบริการที่มีคุณภาพต�่ ำ ในราคาที่แพงมาก ข้าราชการประจ� ำและนักการเมืองจะทุจริต คอร์รัปชัน นักธุรกิจ พ่อค้า ประชาชน ที่มีรายได้สูง พยายามหลีกเลี่ยงภาษีอากร ท� ำให้รัฐบาลขาดงบประมาณที่จะใช้ในการพัฒนาประเทศ คนในประเทศขาดจิตส� ำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ท� ำให้ทรัพยากรธรรมชาติ ร่อยหรอและเสื่อมโทรม สภาพแวดล้อมทางธรรมชาติโดยทั่วไปตกต�่ ำ ดังนั้น การพัฒนาคนของประเทศ ให้มีคุณธรรมและศีลธรรมในใจจึงเป็นปัจจัยส� ำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจด้วย