สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

วารสารราชบัณฑิตยสภา ปีที่ ๔๑ ฉบับที่ ๒ เม.ย.-มิ.ย. ๒๕๕๙ การปฏิบัติเศรษฐธรรมเพื่อส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจ วรวุฒิ หิรัญรักษ์* ภาคีสมาชิก ส� ำนักธรรมศาสตร์และการเมือง ราชบัณฑิตยสภา บทคัดย่อ การปฏิบัติธรรมในพระพุทธศาสนา ก� ำลังเป็นที่นิยมของคนหนุ่มสาวมีการปฏิบัติธรรมอย่าง แพร่หลายมากขึ้น ทั้งในวัด ส� ำนักสงฆ์ สถานปฏิบัติธรรมอิสระ รีสอร์ต บ้านพัก โรงแรม ที่อยู่ในเมือง ในป่าและชนบทห่างไกล การปฏิบัติธรรมส่วนใหญ่ประกอบด้วย กิจกรรมการสวดมนต์ภาวนา บูชา พระพุทธคุณ พระธรรมคุณ และพระสังฆคุณ และการท� ำสมาธิ เพื่อท� ำใจให้สงบปล่อยวางไม่ยึดมั่นอยู่ กับสิ่งของภายนอกและร่างกาย ไม่สนใจโลกภายนอก นอกเหนือจากการสวดมนต์ภาวนา การปฏิบัติ เศรษฐธรรมเป็นการน� ำความรู้ทางด้านเศรษฐศาสตร์การพัฒนาและกิจกรรมเสริมด้านการพัฒนา เศรษฐกิจสอดแทรกเข้าไปในกิจกรรมการปฏิบัติธรรมทั่วไป ซึ่งจะช่วยส่งเสริมให้ผู้ปฏิบัติธรรมเป็นคนดีมี คุณธรรม มีความกระตือรือร้นในการพัฒนาตนเอง พัฒนาสังคมและเศรษฐกิจ ซึ่งจะช่วยท� ำให้ประเทศไทย มีคนที่มีความรู้ความกระตือรือร้น มีคุณธรรม มีวินัย เป็นก� ำลังส� ำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ โดยเพิ่มเติมกิจกรรมการสวดมนต์ภาวนาการปฏิญาณตนเป็นคนดี การปวารณาตนเองที่จะด� ำเนินชีวิต ตามแนวทางของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงและค� ำอธิษฐานได้ เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ค� ำส� ำคัญ : การสวดมนต์ภาวนา, การท� ำสมาธิ, ค� ำปฏิญาณ : ค่านิยมหลักของคนไทย ๑๒ ประการ, การปวารณาตนเองที่จะด� ำเนินชีวิตตามแนวทางของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง, ค� ำอธิษฐาน : ปฏิทินของคุณภาพชีวิตตั้งแต่เกิดจนตาย, บทสวดมนต์อุทิศส่วนกุศล, กิจกรรมหลังการ สวดมนต์ภาวนา และการเดินจงกรม บริกรรม ค� ำน� ำ บทความนี้มีจุดมุ่งหมายที่จะประยุกต์ผสมผสานแนวความคิดด้านเศรษฐศาสตร์การพัฒนา เข้ากับหลักธรรมค� ำสอนของพระพุทธศาสนา การปฏิบัติกิจกรรมทางพุทธศาสนาตามประเพณีนิยมและ ความเชื่อทางศาสนาของคนไทย เพื่อส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจ การพัฒนาศาสนา และคุณภาพชีวิต ของประชาชนคนไทยที่นับถือพระพุทธศาสนา * บทความนี้ ดัดแปลงจากบทความเรื่อง พุทธเศรษฐศาสตร์ : การปฏิบัติธรรมเพื่อส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจ โดย รองศาสตราจารย์ ดร.วรวุฒิ หิรัญรักษ์ ภาคีสมาชิก ประเภทวิชาสังคมศาสตร์ สาขาวิชาเศรษฐศาสตร์ บรรยายในที่ประชุมส� ำนักธรรมศาสตร์และการเมือง ส� ำนักงานราชบัณฑิตยสภา วันพุธที่ ๒๑ กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๙