สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

พลั งการหลากไหลของกระแสข่าวโลก : กรณี ศึ กษาวิ นาศกรรมกรุงปารี ส 388 The Journal of the Royal Society of Thailand Vol. 41 No. 2 April-June 2016 แต่ในกรณีวินาศกรรมกรุงปารีสเราจะเห็นการจับกลุ่มพวกในระบบสื่ออภิสาร เป็นพวกเรา พวกเขา มีการแบ่งเส้นกั้นหรือ “รอยแผ่นดินแตก” ระหว่างชาติมหาอ� ำนาจตะวันตกกับชาติตะวันออกกลางด้วยเรื่อง ความแตกต่างทางเผ่าพันธุ์และศาสนาอย่างชัดเจน ซึ่ง “รอยแผ่นดินแตก” ที่ว่านี้อาจเกิดขึ้นในประเทศใด ก็ได้ด้วยรูปแบบที่แตกต่างกันไปตามปัจจัยทางสังคมของประเทศนั้น ๆ  ในแง่ของพลเมือง เกิดพลเมืองชนิดใหม่ที่ด้านหนึ่งเป็นพลเมืองทางกายภาพ ๑๗ มีตัวตน มีบัตร ประชาชน มีญาติสนิทมิตรสหายที่ชัดเจน เป็นเจ้าของทรัพย์สินที่มีคุณค่าตามกฎหมาย อีกด้านหนึ่งเป็น พลเมืองเน็ตหรือพลเมืองไซเบอร์ที่สามารถแปลงร่างตามอวตาร (avatar) คือรูปภาพที่ใช้เป็นตัวแทน มีมิตร สหายที่ภูมิหลังไม่ชัดเจน เป็นได้ทั้งพลเมืองที่ประกอบสัมมาชีพและโจรสลัด กลุ่มหลังนี้ชอบเข้าไปป่วนใน โลกไซเบอร์ แฮ็กข้อมูล ขโมยความลับของลูกค้าธนาคาร แม้กระทั่งใช้ระบบออนไลน์เป็นเครื่องมือสื่อสาร การก่อการร้าย แต่ส่วนใหญ่เป็นคนทั่วไปที่เข้าไปรับรู้ และสื่อสารกันทั้งข้อมูลข่าวสารและอารมณ์ และกลุ่มนี้ มีพลังมากขึ้นเรื่อย ๆ  ยิ่งเทคโนโลยีใช้ง่าย เข้าถึงง่าย โลกก็จะยิ่งเห็นพลังของคนกลุ่มนี้ ในแง่ของความไม่เที่ยงของสถานที่และเวลา สถานที่อาจย้ายจากแห่งหนึ่งไปสู่อีกแห่งหนึ่ง ส่วนเวลาก็วูบวาบ เดี๋ยวก็ลุกโพลง เดี๋ยวก็ซาลง แล้วในที่สุดก็เงียบหายจนกว่าจะมีคนไปจุดขึ้นมาใหม่ ทั่วโลกตระหนักถึงเชื้อไฟที่จุดไปได้ทั่ว เกิดความหวาดระแวงทางศาสนา เกิดมาตรการความมั่นคงเพื่อ ป้องกันเหตุร้ายโดยเฉพาะอย่างยิ่งในยุโรปและสหรัฐอเมริกา รวมทั้งในประเทศไทย แม้เหตุการณ์รุนแรง ในปารีสจะลดคุณค่าของความเป็นข่าวลงไปเพียงในช่วงเวลาเดือนเศษแต่ปัญหาก็มิได้ยุติลง หนังสือพิมพ์ ผู้จัดการออนไลน์รายงานว่าเช้าที่เงียบสงบของวันอังคารที่๒๒ มีนาคม ค.ศ. ๒๐๑๖ที่กรุงบรัสเซลส์ เมืองหลวง ของเบลเยียมซึ่งเป็นที่ตั้งของหน่วยงานและองค์กรส� ำคัญของทวีปยุโรปหลายแห่ง เกิดวินาศกรรมที่ท� ำให้มี ผู้เสียชีวิตอย่างน้อย ๓๑ ราย และมีผู้ได้รับบาดเจ็บอีกไม่ต�่ ำกว่า ๓๐๐ คนซึ่งเป็นผลพวงมาจากการโจมตี ของมือระเบิดฆ่าตัวตาย ๓ รายที่มีหลักฐานบ่งชี้ว่า ทั้งหมดมีความเกี่ยวข้องกับการก่อการร้ายที่ปารีส เมื่อเพียง ๔ เดือนก่อนหน้านี้ ลักษณะการโจมตีก็คล้ายกันคือจุดแรกที่สนามบินบรัสเซลส์และจุดที่ ๒ ที่สถานีรถไฟใต้ดินมาลบิก เหตุการณ์นี้ยืนยันความจ� ำเป็นของนานาประเทศที่จะต้องตั้งรับความรุนแรง ที่อาจเกิดขึ้นเมื่อใดก็ได้ ในแง่เศรษฐกิจ อาจส่งผลกระทบต่อตลาดหุ้น และความหวาดระแวงของนักท่องเที่ยว ในการเดินทางไปยุโรป ความหวาดผวาต่อการเดินทางโดยเครื่องบินหรือการเข้าไปในสนามกีฬา ภัตตาคาร สถานที่ท่องเที่ยวหรือศูนย์การค้าที่มีคนมาก ๑๗ ดูงานวิจัยของ สุกัญญา สุดบรรทัด และคณะ เรื่อง “แบบจ� ำลองการสร้างเครือข่ายคุณธรรมเพื่อพัฒนาจิตส� ำนึกสาธารณะของเด็กและ เยาวชนผ่านเทคโนโลยีสารสนเทศ” ทุนสนับสนุนจาก สสส. ๒๕๕๐.