สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

พลั งการหลากไหลของกระแสข่าวโลก : กรณี ศึ กษาวิ นาศกรรมกรุงปารี ส 386 The Journal of the Royal Society of Thailand Vol. 41 No. 2 April-June 2016 เหตุการณ์พัฒนาไปอย่างรวดเร็ว มีการจับกุมผู้ต้องสงสัยอีกจ� ำนวนมากในประเทศ เบลเยียม ในขณะเดียวกัน สหรัฐอเมริกาได้เพิ่มการระวังภัยในประเทศของตนเนื่องจากเป็นเป้าหมายส� ำคัญ ของผู้ก่อการร้ายหัวรุนแรง วันที่ ๒๔ พฤศจิกายน ค.ศ. ๒๐๑๕ ซีเอ็นเอ็นเผยแพร่สกู๊ปข่าวชิ้นส� ำคัญเรื่องมุมบอด เกี่ยวกับการเขย่าโลกของไอซิส (#Blindsided How ISIS Shook the World) วิเคราะห์ อีกมุมมองหนึ่งที่ไม่มีใครมองเห็นถึงสาเหตุที่เกิดไอซิส และเป้าหมายของคนกลุ่มนี้ โดยกล่าวถึง การระดมพลตั้งแต่เหตุการณ์ระเบิดตึกเวิลด์เทรดในนิวยอร์กเป็นต้นมาที่สหรัฐอเมริกาบุกอิรักได้สร้าง โศกนาฏกรรมขึ้นอย่างมากมายในประเทศนี้ การสังหารบินลาเด็นไม่ท� ำให้เรื่องยุติ โศกนาฏกรรมในประเทศ ที่ถูกชาติตะวันตกโจมตีกลายมาเป็นหัวข้อโฆษณาชวนเชื่อดึงยุวชนที่มีปัญหาอยู่แล้วในประเทศต่าง ๆ รวมทั้งสหรัฐอเมริกาและยุโรปเข้ามาร่วมด้วยเป็นอันมาก คนเหล่านี้ไม่มีงานไม่มีโอกาสสร้างชีวิตให้ดีขึ้น และเกลียดชังรัฐบาลของตนที่คอร์รัปชันได้เดินทางเข้ามาร่วมฝันกับกองทัพไอซิสที่สัญญาชีวิตที่ดีกว่า ไอซิส ใช้สื่อตะวันตกนั่นเองมาเป็นองค์ประกอบส� ำคัญในการโฆษณาชวนเชื่อ ทั้งสื่อออนไลน์ สื่อโทรทัศน์ ระดับโลก ที่เผยแพร่ความล้มเหลวบางจุดของกองทัพอเมริกันในสงครามอ่าว เช่นเฮลิคอปเตอร์ตก คนอเมริกันถูกสังหาร บทความนี้วิเคราะห์ว่า โลกตะวันตกเหมือนคนตาบอดที่ไม่มีความเข้าใจในสาเหตุ และการมองโลกของไอซิส จึงท� ำการตอบโต้แบบเปะปะ มีความน่าสนใจเกี่ยวกับเรื่องของเวลา เมื่อเริ่มต้นเหตุการณ์ ข่าวหมุนไปรอบตัวอย่างกระชั้น ถี่ หลังจากนั้นซาลง แต่มิใช่หมายความว่าจะหายไปทั้งหมดจากพื้นที่ข่าว เพราะโลกยังให้ความสนใจกับ หัวข้อการก่อการร้ายซึ่งมีเหตุการณ์ย่อย ๆ เกิดขึ้นมากมาย และมีการวิเคราะห์เรื่องการก่อการร้ายมากขึ้น ในเดือนธันวาคมกระแสข่าวเรื่องปารีสค่อยๆซาลง สื่อหันไปจับเรื่องสงครามย่อยในตะวันออกกลาง ซีเอ็นเอ็น หันไปท� ำข่าวมือปืนชาวตะวันออกกลางยิงประชาชนที่แคลิฟอร์เนีย และภัยธรรมชาติทางตะวันออกเฉียง ใต้ของประเทศ หลังจากนั้นอีกหลายเดือนในประเทศไทยหนังสือพิมพ์มติชนลงบทสัมภาษณ์นักวิชาการ ที่วิเคราะห์การก่อการร้ายในอีกด้านหนึ่งที่แตกต่างจากบทความเรื่อง มุมบอดเกี่ยวกับการเขย่าโลก โดยกฤติกร วงศ์สว่างพานิช เชื่อว่าการก่อการร้ายในยุโรปคือการที่ไอซิสส่งสารไปถึงคนตะวันออกกลาง ด้วยกันเองที่อพยพเข้าไปอยู่ในยุโรปว่าอย่าพึงหวังการสร้างชีวิตที่เป็นปรกติสุขในยุโรปเพราะความหวัง ไม่มีอยู่จริงไม่ว่าจะหนีไปไหนพวกเขา (ไอซิส) ก็ยังตามไปได้ อีกทั้งยังท� ำให้ชาวยุโรปกลัวพวกอพยพ อีกด้วย ดังนั้นส� ำหรับผู้ที่ก� ำลังจะหนีจากแผ่นดินเกิดของตัวก็ให้เลิกล้มที่จะหนี “และมาร่วมกับเรา จะดีกว่า” เขากล่าวว่าการก่อการร้ายเพียงครั้งสองครั้งไม่สามารถจะล้มประเทศในยุโรปได้ ๑๕ ๑๕ “รู้ทัน-เอาตัวรอดในโลกสมัยใหม่ สงครามลับ ก่อการร้าย และความตื่นกลัว” คอลัมน์ประชาชื่น มติชน ๘ เมษายน ๒๕๕๙