สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

ปฏิ รูปกระบวนการพั ฒนาการรู้คิ ด (Cognition) ในการพั ฒนาเด็ กให้ดี และเก่งด้วยการศึ กษา 352 The Journal of the Royal Society of Thailand Vol. 41 No. 2 April-June 2016 ตามที่กล่าวมาเบื้องต้นคือ เป้าหมายที่คาดหวังจะให้เยาวชนพัฒนา แต่จะเกิดขึ้นได้อย่างไร คุณลักษณะต่าง ๆ เหล่านี้จะต้องถูกพัฒนาและปลูกฝังจากสถาบันหลักเมื่อชีวิตเริ่มอุบัติขึ้น คือครอบครัว ถัดจากครอบครัวก็คือ สถาบันการศึกษานั่นเอง ในปัจจุบันนี้ดังที่กล่าวไว้เบื้องต้นว่า สถาบันครอบครัวกล่าวได้ว่าล่มสลายและยากที่จะเยียวยา หรือพัฒนา เพราะคู่สมรสส่วนใหญ่ขาดความอดทนที่จะอยู่ร่วมกัน การหย่าร้างจึงมีอัตราสูงขึ้น แต่ผู้ เขียนยังไม่พบแผนพัฒนาสถาบันครอบครัวของรัฐบาลแม้แต่ในแผนงานของกระทรวงที่เกี่ยวข้องไม่มีระบุ ถึงสิ่งส� ำคัญในการพัฒนาสถาบันครอบครัว เช่น การให้การศึกษาแก่พ่อแม่ การดูแลสุขภาพเด็กและ ผู้สูงอายุ ส่วนใหญ่จะเป็นแผนงานของเอกชนและมูลนิธิการกุศล ในการพัฒนาเด็กนั้น เมื่อเด็กก้าวออกจากครอบครัวเด็กก็ต้องเข้าสู่ระบบการศึกษา ด้วยทุกฝ่าย ตระหนักดีว่าการศึกษาเป็นเครื่องมือพื้นฐานในการพัฒนาคุณภาพ ประชากรโดยเฉพาะเด็กและเยาวชน รัฐบาลปัจจุบันได้ก� ำหนดนโยบายด้านการศึกษา (๒๕๕๘) อาจอธิบายได้โดยสังเขปดังนี้ ๑. ส่งเสริมและยกระดับการศึกษาในทุกช่วงวัย ให้ทุกส่วนบูรณาการอย่างต่อเนื่อง ไม่แยก งานการศึกษาจนท� ำให้ขาดแนวทางที่ชัดเจนในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของประเทศ ๒. พัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษา ตลอดจนระบบเทคโนโลยีทางการศึกษาสู่ความ ทันสมัย โดยมีเด็กและเยาวชนเป็นศูนย์กลางของการพัฒนา พัฒนาการด้านต่าง ๆ คุณลักษณะที่พึงประสงค์ ๓. อารมณ์และบุคลิกภาพ ๑. มีน�้ ำใจ เห็นอกเห็นใจผู้อื่น ๒. มีระเบียบวินัย และรับผิดชอบในหน้าที่ ๓. มีความขยัน อดทน ประหยัดมัธยัสถ์ พอเพียง ๔. ไม่ก้าวร้าวรุนแรง เก็บความรู้สึกได้ดี ๕. เห็นคุณค่าตนเอง ร่าเริง แจ่มใส มีทักษะทางสังคม ๔. พฤติกรรมสังคมและจริยธรรม ๑. มีคุณธรรมและจริยธรรม เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ มีความกตัญญูรู้คุณ ๒. มีความภูมิใจในความเป็นไทย มีจิตส� ำนึกประชาธิปไตย ๓. มีศักยภาพและความพร้อมในการประกอบอาชีพ ๔. เสียสละ เพื่อประโยชน์ส่วนรวม รู้จักช่วยเหลือผู้อื่น ๕. รักและหวงแหนทรัพยากรธรรมชาติ อนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม