สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

ลม : กายภาพของบรรยากาศบนพื้ นโลกที่ น่ารู้ 344 The Journal of the Royal Society of Thailand Vol. 41 No. 2 April-June 2016 พื้นและอยู่ให้ไกลจากวัสดุอุปกรณ์ที่ท� ำด้วยโลหะ ทั้งนี้เพื่อความปลอดภัยจากพลังการท� ำลายของพายุ และจากการเกิดปรากฏการณ์ฟ้าแลบ ฟ้าร้อง ฟ้าผ่า และลูกเห็บ หากมีค� ำถามว่า ถ้าท่านประสงค์จะไปเที่ยวพักผ่อนชายทะเลของภาคใต้ในช่วงฤดูร้อน ท่านจะเลือกไปชายฝั่งอ่าวไทยหรือชายฝั่งอันดามัน ตรงกันข้ามในช่วงฤดูหนาวท่านจะเลือกไปเที่ยวชายฝั่ง ใด จึงจะท� ำให้ท่านได้รื่นรมย์กับลมทะเลที่แผ่วเบาและพื้นทะเลที่สงบราบเรียบ ความรู้และความเข้าใจใน ธรรมชาติของลมประจ� ำฤดูหรือลมมรสุมสามารถช่วยให้ตัดสินใจเลือกพื้นที่ได้อย่างเหมาะสม ช่วงเวลา ของฤดูร้อนควรเลือกไปเที่ยวพักผ่อนชายทะเลภาคใต้ฝั่งอ่าวไทย เพราะจะปลอดจากพายุคลื่นลมแรง จากมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ ในทางกลับกัน ช่วงฤดูหนาวควรเลือกไปเที่ยวชายฝั่งอันดามัน เพราะลมมรสุม ตะวันออกเฉียงเหนือจะส่งผลให้อากาศเย็นสบายและทะเลปราศจากคลื่นลมแรง (ช่วงเดือนพฤศจิกายน และธันวาคมภาคใต้ฝั่งอ่าวไทยจะมีฝนตกหนักและน�้ ำท่วมเกือบทุกปีอันเนื่องมาจากอิทธิพลของมรสุม ตะวันออกเฉียงเหนือที่พัดผ่าน) ท่านทั้งหลายมีประสบการณ์การเดินทางไปต่างประเทศ ท่านเคยสังเกตหรือถามตัวเองบ้างหรือ ไม่ว่า การเดินทางจากประเทศไทยไปยังประเทศใดประเทศหนึ่งใช้เวลาเดินทางเที่ยวไปและเที่ยวกลับไม่เท่า กันทั้ง ๆ ที่ระยะทางเท่ากัน ยิ่งไปกว่านี้ ท่านเคยทราบหรือไม่ว่าการเดินทางจากประเทศไทยไปประเทศที่ อยู่ทางทิศตะวันออกจะใช้เวลาเดินทางเที่ยวไป (outbound) น้อยกว่าการเดินทางเที่ยวกลับ (inbound) (จากกรุงเทพมหานครไปกรุงโซล ประเทศเกาหลีใต้ เที่ยวไปใช้เวลาเดินทาง ๕.๒๕ ชั่วโมง เที่ยวกลับใช้เวลา เดินทาง ๕.๕๐ ชั่วโมง) ในทางกลับกัน การเดินทางไปยังประเทศที่อยู่ทางทิศตะวันตกจะใช้เวลาเดินทาง เที่ยวไปมากกว่าการเดินทางเที่ยวกลับ (จากกรุงเทพมหานครไปกรุงลอนดอน สหราชอาณาจักร เที่ยวไป ใช้เวลาเดินทาง ๑๒.๐๕ ชั่วโมง เที่ยวกลับใช้เวลาเดินทาง ๑๑.๑๕ ชั่วโมง) (ข้อมูลจากวารสาร Sawasdee ฉบับเดือนเมษายน ๒๕๕๙) ปรากฏการณ์ดังกล่าวเป็นเพราะอิทธิพลของลมประจ� ำ ขึ้นอยู่กับว่าการ เดินทางแต่ละกรณีนั้นมีลมประจ� ำเป็นลมต้าน (head wind) หรือเป็นลมส่ง (tail wind) ที่กล่าวมานี้เป็นเพียงตัวอย่างส่วนหนึ่งที่ต้องการสนับสนุนความคิดที่ว่าการได้รู้และเข้าใจใน ธรรมชาติโดยเฉพาะอย่างยิ่งกายภาพของ “ลม” สามารถช่วยให้ปรับตัวเข้ากับเหตุการณ์ได้อย่างเหมาะ สม มิใช่เพียงความอยู่รอดปลอดภัยจากปรากฏการณ์การเกิดพายุเท่านั้น แต่ยังหมายถึงการใช้ประโยชน์ จากลมในเชิงพลังงานและในเชิงนันทนาการอีกด้วย การเรียนรู้และรับรู้ธรรมชาติที่อยู่ใกล้ตัวหรือลักษณะ ทางกายภาพที่เกิดขึ้นอยู่เป็นประจ� ำเป็นเรื่องดี แต่จะดียิ่งขึ้นไปอีกถ้าการเรียนรู้และรับรู้นั้นมิใช่การเรียน รู้หรือรับรู้เพียงสิ่งที่ปรากฏ แต่ต้องเรียนรู้และรับรู้ให้ลึกลงไปว่า ท� ำไมจึงปรากฏ และอะไรคือเหตุปัจจัย ท� ำให้ปรากฏ ดีที่สุดคือ การน� ำเอาความรู้และความเข้าใจนั้นไปปรับใช้ให้เกิดประโยชน์ ดังนั้น ที่บอกไว้ ในชื่อบทความว่า “ลม : กายภาพของบรรยากาศบนพื้นโลกที่น่ารู้” นั้น เจตนาที่แท้จริง มิใช่ต้องการให้รู้ เท่านั้น แต่ต้องการให้เข้าใจและสามารถน� ำไปใช้ประโยชน์ในทางปฏิบัติได้ด้วย.