สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

บทบาทของสตรี อเมริ กั นเชื้ อสายแอฟริ กาในขบวนการเลิ กทาส 322 The Journal of the Royal Society of Thailand Vol. 41 No. 2 April-June 2016 ซาราห์ พาร์เกอร์ เรมอนด์ (Sarah Parker Remond, ค.ศ. ๑๘๒๖-๑๘๙๔) เป็นสมาชิก ขบวนการเลิกทาส แพทย์และนักพูดชาวอเมริกันเชื้อสายแอฟริกาเสรีที่มีบทบาทโดดเด่นในการท� ำงาน สนับสนุนขบวนการเลิกทาส เรมอนด์เกิดที่เมืองซาเลม (Salem) ในมลรัฐแมสซาชูเซตส์ในครอบครัว คนผิวด� ำชั้นกลาง ในวัยเด็ก เรมอนด์ได้รับการศึกษาไม่มากนัก เพราะถูกกีดกันไม่ให้เข้าศึกษาระดับมัธยม ที่บ้านเกิด ท� ำให้บิดาของเธอต้องรณรงค์เพื่อเรียกร้องไม่ให้มีการแบ่งแยกผิวในโรงเรียน ประสบการณ์ จากการถูกแบ่งแยกผิวในสังคม ประกอบกับการหล่อหลอมในครอบครัวที่ต่อต้านระบบทาสและการต่อสู้ เพื่อสิทธิของคนผิวด� ำในสังคมอเมริกันท� ำให้เรมอนด์เข้าร่วมเป็นอาสาสมัครเดินทางไปบรรยายเกี่ยวกับ ความเลวร้ายของระบบทาสในมลรัฐต่าง ๆ ทางแถบตะวันตกตอนกลาง แม้ว่าเธอจะต้องเผชิญกับการ เหยียดผิวและการต่อต้านคนผิวด� ำเสรีจากคนผิวขาวตลอดทุกพื้นที่ก็ตาม ระหว่าง ค.ศ. ๑๘๕๙-๑๘๖๑ เรมอนด์ได้รับเชิญให้ไปบรรยายเกี่ยวกับปัญหาทาส การกดขี่ ทาสสตรี และการแบ่งแยกผิวในสังคมอเมริกันที่อังกฤษ เธอได้รับเกียรติให้บรรยายในประเด็นต่าง ๆ รวม ๑๔ ครั้ง ทั้งในเกาะอังกฤษ สกอตแลนด์ และไอร์แลนด์ และได้รับการยกย่องจากสื่อมวลชนอังกฤษ อย่างมากผลงานของเธอช่วยให้สามารถระดมเงินทุนก้อนใหญ่ช่วยเหลือขบวนการเลิกทาสได้ ต่อมา เมื่อเกิดสงครามกลางเมืองในสหรัฐอเมริกา เรมอนด์ได้แสดงปาฐกถาเพื่อเรียกร้องให้อังกฤษสนับสนุน ฝ่ายสหภาพซึ่งท� ำสงครามต่อต้านการแบ่งแยกประเทศของฝ่ายที่ต้องการรักษาระบบทาสไว้ต่อไป นอกจากนี้ เมื่อสงครามกลางเมืองยุติลง เรมอนด์ยังคงบรรยายเกี่ยวกับเสรีภาพเพื่อระดมทุนช่วยเหลือจากชาว อังกฤษไปสนับสนุนคนผิวด� ำที่ได้รับอิสรภาพหลังสงคราม โดยเป็นสมาชิกที่แข็งขันของสมาคมเลิกทาส แห่งลอนดอน (London Emancipation Society) และสมาคมช่วยเหลือเสรีชนผิวด� ำ (Freeman’s Aid Association) ใน ค.ศ. ๑๘๖๖ เรมอนด์ย้ายไปอยู่ที่เมืองฟลอเรนซ์ (Florence) ประเทศอิตาลี และเข้าศึกษา ต่อด้านวิชาแพทยศาสตร์ขณะมีอายุ ๔๒ ปี หลังจากนั้นก็ประกอบวิชาแพทย์อยู่นั่นโดยไม่ยอมกลับไป สหรัฐอเมริกาอีก เพราะเธอไม่สามารถทนอยู่ภายใต้เงามหึมาของระบบแบ่งแยกสีผิว (the gigantic shadow of racism) ในสังคมอเมริกัน สรุป สตรีอเมริกันเชื้อสายแอฟริกามีบทบาทส� ำคัญในการสนับสนุนและส่งเสริมให้ขบวนการเลิกทาส ในสหรัฐอเมริกาบรรลุจุดประสงค์เพื่อล้มเลิกระบบทาส สตรีเหล่านี้มีภูมิหลังแตกต่างกันทั้งชาติก� ำเนิด วิถีชีวิต การศึกษา สภาพแวดล้อมทางสังคม และประสบการณ์ในการต่อสู้ดิ้นรนเพื่อความอยู่รอดของ ตนเอง ซึ่งท� ำให้แต่ละคนมีบทบาทและวิธีการท� ำงานเพื่อขบวนการเลิกทาสในสหรัฐอเมริกาต่างกัน อย่างไร