สำนักงานราชบัณฑิตยสภา

วงเดื อน นาราสั จจ์ 307 วารสารราชบัณฑิตยสภา ปีที่ ๔๑ ฉบับที่ ๒ เม.ย.-มิ.ย. ๒๕๕๙ มักใช้วิธีซ่อนตัวทาสอย่างมิดชิดในประทุนเกวียนหรือรถม้า นอกจากนี้ในบางครั้งยังมีการส่งต่อทาสที่ หลบหนีเป็นกล่องพัสดุไปทางบกและทางเรือด้วย การช่วยเหลือทาสหลบหนีโดยขบวนการรถไฟใต้ดินจัดท� ำอย่างเป็นระบบและมีประสิทธิภาพ นับเป็นกิจกรรมหลักของขบวนการเลิกทาส วีรกรรมต่าง ๆ ของขบวนการรถไฟใต้ดินกระตุ้นให้ชาวภาคเหนือ ตื่นตัว ท� ำให้สามารถระดมทุนและหาสมาชิก ตลอดจนอาสาสมัครช่วยเหลือทาสที่หลบหนีได้จ� ำนวนมาก สามารถสร้างเครือข่ายของเส้นทางรถไฟใต้ดินที่เชื่อมต่อถึงมลรัฐเสรีทั้ง ๑๔ มลรัฐ สมาชิกของขบวนการ เลิกทาสให้ความช่วยเหลือสนับสนุนกิจกรรมของขบวนการรถไฟใต้ดินอย่างเข้มแข็ง โดยระดมทุน จ� ำนวนมากเพื่อสนับสนุนปฏิบัติการของอาสาสมัครพาทาสหลบหนี ตลอดจนค่าใช้จ่ายต่าง  ๆ โดยเฉพาะ ค่าพาหนะของทาสที่ต้องเดินทางไปเริ่มต้นชีวิตใหม่ในดินแดนเสรี นอกจากนี้ด้วยจิตอาสาของอาสาสมัคร ซึ่งส่วนใหญ่เป็นคนผิวด� ำที่ยอมเสี่ยงชีวิตนับครั้งไม่ถ้วนเพื่อลอบช่วยเหลือทาสจ� ำนวนมากจากภาคใต้ ให้ได้รับเสรีภาพ ท� ำให้ในช่วง ค.ศ. ๑๘๑๐-๑๘๕๐ มีทาสผิวด� ำได้รับการช่วยเหลือให้เป็นอิสระมากถึง ๑๐๐,๐๐๐ คน นับเป็นทรัพย์สินที่มีมูลค่าสูงถึง ๓๐ ล้านดอลลาร์สหรัฐ โดยในจ� ำนวนนี้ใช้เส้นทาง หลบหนีด้วยวิธีการข้ามแม่น�้ ำโอไฮโอมากถึง ๔๐,๐๐๐ คน ๘ อย่างไรก็ตาม อาสาสมัครช่วยเหลือทาส หลายรายต้องติดคุกหรือหลบหนีไปอยู่ที่อื่น เมื่อมีการไล่ล่าหรือถูกด� ำเนินคดีตามกฎหมาย การต่อสู้กับฝ่ายเจ้าของทาสโดยใช้ก� ำลังและความรุนแรง สมาชิกคนส� ำคัญในขบวนการ เลิกทาสที่นิยมใช้ก� ำลังและความรุนแรงคือ จอห์น บราวน์ ๙ ซึ่งมีความเชื่อว่าตนเองได้รับเลือกจากพระเจ้า ให้เป็นผู้ปลดปล่อยทาสและใช้ความรุนแรงเพื่อล้มล้างระบบทาส เขาก่อเหตุการณ์แคนซัสนองเลือด (Bleeding Kansas) ๑๐ โดยน� ำพรรคพวกไปลอบสังหารกลุ่มนักล่าทาส ๕ คนที่ตั้งค่ายอยู่บริเวณล� ำธาร พอตตาวาโตมี (Pottawatomie) ดินแดนแคนซัส เป็นเหตุให้กลุ่มสนับสนุนระบบทาสจากภาคใต้ราว ๓๐๐ คนบุกเข้าไปเผาที่พักของบราวน์และพรรคพวกในเมืองโอซาวาโตมี (Osawatomie) รวม ๔๐ หลัง และสังหารผู้คนจ� ำนวนหนึ่ง นอกจากนี้ บราวน์ยังก่อคดีสะเทือนขวัญโดยน� ำพรรคพวกทั้งคนผิวขาว และผิวด� ำจ� ำนวน ๒๒ คนไปโจมตีคลังสรรพาวุธของรัฐบาลกลางที่ฮาร์เปอร์เฟอร์รี (Harper Ferry) ในมลรัฐเวอร์จิเนีย ท� ำให้กองทัพของมลรัฐเวอร์จิเนียและแมริแลนด์ส่งก� ำลังเข้าปราบปราม พรรคพวกของ บราวน์ ๑๐ คนซึ่งรวมถึงบุตรชายของเขา ๒ คนถูกสังหาร ส่วนบราวน์และพรรคพวกรวม ๗ คนถูกจับกุม และถูกลงโทษด้วยการแขวนคอ ๘ Ibid. , p.188. ๙ ดู “Brown, John (1800-1859) : นายจอห์น บราวน์ (พ.ศ. ๒๓๔๓-๒๔๐๒)”, ใน สารานุกรมประวัติศาสตร์สากล : อเมริกา เล่ม ๑ อักษร A-B ฉบับราชบัณฑิตยสถาน (แก้ไขเพิ่มเติม) . หน้า ๒๗๕-๒๗๗ เพิ่มเติม ๑๐ ดู “Bleeding Kansas (1856) : แคนซัสนองเลือด (พ.ศ. ๒๓๙๙)”, ใน เพิ่งอ้าง. หน้า ๒๗๕-๒๗๗ เพิ่มเติม