รวมเล่ม

.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. วารสารราชบัณฑิตยสถาน ปีที่ ๓๙ ฉบับที่ ๑ ม.ค.-มี.ค. ๒๕๕๗ 277 พรรณทิพย์ ศิริวรรณบุศย์ ความสำ �คัญของครอบครัวต่อสมาชิกครอบครัว ดังที่ได้กล่าวไว้ตอนต้นถึงความสำ �คัญของครอบครัวที่มีต่อสมาชิกของครอบครัวแต่ละบุคคล การปฏิสัมพันธ์ในครอบครัวมีผลต่อพัฒนาการทุกด้านของบุคคลทุกระยะของวัฏจักรครอบครัว เพราะครอบครัวเป็นสถาบันทางสังคมสถาบันแรกของมนุษย์ แม้ครอบครัวจะมีวิวัฒนาการมาหลาย รูปแบบ แต่ครอบครัวทุกรูปแบบมีความสำ �คัญเหมือนกันต่อสมาชิกในประเด็นหลักต่อไปนี้ ๑. ความสำ �คัญของความสัมพันธ์ระหว่างแม่กับลูก ซึ่งปรากฏในทุกลักษณะของครอบครัว อย่างน้อยที่สุดเมื่อเด็กอยู่ในวัยทารก ในตำ �ราทางจิตวิทยาหลายเล่มอธิบายถึงหลักจิตวิทยาในการ อบรมเลี้ยงดูเด็กของบิดามารดา รูปแบบการอบรมเลี้ยงดูมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับบุคลิกภาพของ บุคคล ๒. ความสำ �คัญของความสัมพันธ์ระหว่างสามีภรรยา ถ้าความสัมพันธ์นี้ดี ครอบครัวก็จะ มั่นคงและสร้างสรรค์ สมาชิกในครอบครัวก็จะพัฒนาไปสู่ความสำ �เร็จในชีวิต จึงจำ �เป็นอย่างยิ่งที่ต้อง ใช้จิตวิทยาเพื่อพัฒนาความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างสามีและภรรยา ๓. จิตวิทยาครอบครัวมีความสำ �คัญอย่างยิ่งในการพัฒนาหน้าที่ ๔ ประการของครอบครัวที่ มีต่อบุคคลซึ่งจะปรากฏในทุกวัฒนธรรมคือ ให้บทเรียนในการต่อสู้ชีวิต บทบาททางเพศทั้งชายและ หญิง การพัฒนาความเชื่อ ค่านิยม ในการประกอบอาชีพ สุนทรียภาพแห่งชีวิตและการดำ �เนินชีวิต ด้วยครอบครัวมีความสำ �คัญต่อเอกัตบุคคลดังที่กล่าวมานี้เอง การสร้างและพัฒนาครอบครัว จึงเป็นสิ่งสำ �คัญ เพราะความล้มเหลวของครอบครัวคือความล้มเหลวเบื้องต้นของประเทศชาติ แต่ บุคคลที่ตระหนักเช่นนี้มีน้อยคนนัก โดยเฉพาะบุคคลผู้บริหารประเทศชาติส่วนใหญ่มักจะเป็น ตัวอย่างของความล้มเหลวในชีวิตครอบครัวเสียเอง ในประเทศที่เจริญแล้วนั้น จะไม่เลือกคนที่ ประสบความล้มเหลวในชีวิตครอบครัวเข้ามาบริหารประเทศชาติ เพราะหากบุคคลไม่สามารถใช้ จิตวิทยาในการบริหารครอบครัวของตนเองได้แล้ว ก็จะไม่สามารถบริหารประเทศซึ่งเป็นเสมือน ครอบครัวที่มีขนาดใหญ่ได้ แต่ในที่นี้ผู้เขียนมิได้หมายถึงให้บริหารประเทศเหมือนเป็นครอบครัวของ ตนเอง เพราะลักษณะของประเทศนั้นจะแตกต่างไปจากครอบครัวในรูปแบบและขนาด ตัวชี้วัดครอบครัวที่เป็นสุข ตามที่ได้กล่าวไว้ในเบื้องต้น พัฒนาการของมนุษย์นั้นสังคมมีบทบาทในการถ่ายทอด คุณลักษณะ ค่านิยม เจตคติ และความเชื่อ สังคมจะหล่อหลอมบุคลิกภาพของมนุษย์โดยที่มนุษย์จะ รับถ่ายทอดสิ่งต่าง ๆ จากสังคมมาโดยกระบวนการถ่ายทอดทางสังคม