รวมเล่ม

.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. วารสารราชบัณฑิตยสถาน ปีที่ ๓๙ ฉบับที่ ๑ ม.ค.-มี.ค. ๒๕๕๗ 274 จิตวิทยาครอบครัว ๒. ครอบครัวเดี่ยว คือ ครอบครัวที่อยู่อาศัยตามลำ �พังของคู่สมรส หาเลี้ยงครอบครัวด้วย ตนเอง ครอบครัวประกอบด้วย พ่อ แม่ ลูก อาจมีผู้อาศัยหรือลูกจ้างอยู่ด้วย อาจมีชายหรือหญิงเป็น หัวหน้าครอบครัว จิตวิทยาครอบครัว เป็นการศึกษาศาสตร์ที่รวมมาจากทฤษฎีต่าง ๆ ทางจิตวิทยาภายใต้พื้น ฐานของทฤษฎีระบบ (systems theory) สาขาวิชาจิตวิทยาครอบครัวศึกษารูปแบบจิตวิทยาที่รวม ปัจจัยส่วนบุคคล (Individual factors) พลวัตของการปฏิสัมพันธ์ระหว่างบุคคล (interpersonal dynamics) และปัจจัยของสิ่งแวดล้อม (environmental factors) ดังภาพที่ ๒ ภาพที่ ๒ แนวคิดทางจิตวิทยาครอบครัว แนวคิดทางจิตวิทยาครอบครัวอาจอธิบายได้ดังนี้ ๑. ปัจจัยส่วนบุคคล ประกอบด้วย ๑.๑ พัฒนาการส่วนบุคคล บุคลิกภาพ ความรู้สึก การรู้คิด หลักพัฒนาการมนุษย์ ๑.๒ พลวัตการรับรู้ของบุคคล การรับรู้สิ่งแวดล้อมของบุคคล ๒. ปัจจัยสิ่งแวดล้อม ประกอบด้วย ๒.๑ ความแตกต่างทางวัฒนธรรมของแต่ละครอบครัวทั้งวัฒนธรรมของชาติและ วัฒนธรรมท้องถิ่น ๒.๒ ค่านิยม ความเชื่อทางศาสนา และค่านิยมของชุมชนที่ครอบครัวถ่ายทอดให้แก่ สมาชิกของครอบครัว ๓. ปัจจัยพลวัตการปฏิสัมพันธ์ ประกอบด้วย ๓.๑ วงจรหรือวัฏจักรของครอบครัว ซึ่งมีวงจรที่ชัดเจนตามขั้นตอนการพัฒนาครอบครัว ๓.๒ ความสัมพันธ์ระหว่างเด็กกับครอบครัว