pok-radbundit

30 µ— «µπ §«“¡À≈ßµπ‡Õß ·≈–µ— «°Ÿ ¢Õß°Ÿ The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 33 No. 3 Jul.-Sep. 2008 »÷ °…“«à “§π´÷ ¡‡»√â “‰¡à π„®§«“¡ ”‡√Á ®·≈–≈— °…≥–π‘ — ¬∑’Ë ¥’ ¢Õßµπ ·≈– §‘ ¥‡°‘ π‡≈¬‡°’Ë ¬«°— ∫¢â Õº‘ ¥æ≈“¥·≈– §«“¡≈â ¡‡À≈«À√◊ Õ‰¡à ß“π«‘ ®— ¬∫“ß à «π‰¥â »÷ °…“Õ¬à “ß≈–‡Õ’ ¬¥‡°’Ë ¬«°— ∫ °“√√— ∫√Ÿâ ·≈–°“√µ’ §«“¡‡Àµÿ °“√≥å ¢Õߧπ∑’Ë ¡’ §«“¡¿Ÿ ¡‘ „®„πµπµË ” º≈°“√»÷ °…“æ∫‡√◊Ë Õßπà “·ª≈° „®§◊ Õ §π´÷ ¡‡»√â “¡‘ ‰¥â ∫‘ ¥‡∫◊ Õπ ‘Ë ß µà “ß Ê ¡“°π— ° ®√‘ ß·≈â «§πª√°µ‘ (‰¡à ´÷ ¡‡»√â “) ¡’ °“√∫‘ ¥‡∫◊ Õπ¡“°°«à “ ¡’ °“√æ∫«à “ §π´÷ ¡‡»√â “¬Õ¡√— ∫º‘ ¥ æ√â Õ¡°— ∫√— ∫™Õ∫ „π¢≥–∑’Ë §πª√°µ‘ ‰¡à ¬Õ¡√— ∫º‘ ¥·≈–Õ⠓߇§√¥‘ µ§«“¡ ”‡√Á ®Õ¬à “ß¡“° §π´÷ ¡‡»√â “ª√–‡¡‘ π«à “ µπ§«∫§ÿ ¡‡Àµÿ °“√≥å ‰¥â Õ¬à “ß∂Ÿ °µâ Õß „π¢≥–∑’Ë §πª√°µ‘ ª√–‡¡‘ π‡°‘ π®√‘ ß (Alloy & Abramson, 1979) §π ´÷ ¡‡»√â “‡¥“«à “ºŸâ Õ◊Ë π™Õ∫À√◊ Õ‰¡à ™Õ∫ µπ‰¥â Õ¬à “ß∂Ÿ °µâ Õß „π¢≥–∑’Ë §π ª√°µ‘ ª√–‡¡‘ π‡°‘ π®√‘ ß ¥— ßπ—È π ·∑π∑’Ë ®–»÷ °…“«à “§π´÷ ¡‡»√â “∫‘ ¥‡∫◊ Õπ¢â Õ¡Ÿ ≈ „π‡™‘ ß≈∫ ‡√“πà “®–»÷ °…“§πª√°µ‘ ∫‘ ¥‡∫◊ Õπ¢â Õ¡Ÿ ≈¥’ ‡°‘ π®√‘ ß ¥Ÿ ‡À¡◊ Õπ«à “ §π´÷ ¡‡»√â “¡’ Õ“°“√‡æ’ ¬ß‰¡à §‘ ¥‡°‘ π ‡≈¬‡°’Ë ¬«°— ∫ ‘Ë ßµà “ß Ê ‡™‘ ß∫«° „π §.». Ò˘¯¯π— °®‘ µ«‘ ∑¬“ — ߧ¡ Shelley Taylor ·≈– Jonathan Brown ‰¥â „Àâ ¢â Õ √ÿ ª∑’Ë ¡’ Õ‘ ∑∏‘ æ≈‡°’Ë ¬«°— ∫«‘ ∏’ ∑’Ë §πª√°µ‘ ÿ ¢¿“æ·¢Á ß·√ß ∫‘ ¥‡∫◊ Õπ ¢â Õ‡∑Á ®®√‘ ß„π°“√√— ∫√Ÿâ ‡Àµÿ °“√≥å æ«° ‡¢“‡ πÕ ‘Ë ß≈«ßµ“‡™‘ ß∫«° (positive illusions) Û ª√–°“√‡°’Ë ¬«°— ∫°√–∫«π °“√§‘ ¥¢Õߧπª√°µ‘ . ∫ÿ §§≈ª√°µ‘ ®–ª√–‡¡‘ π §ÿ ≥ ¡∫— µ‘ ∑’Ë ¥’ ‡°‘ π®√‘ ß (·≈–ª√–‡¡‘ π ¢â Õº‘ ¥æ≈“¥¢ÕßµπµË ”°«à “®√‘ ß) §π ª√°µ‘ ®–§‘ ¥«à “æ«°µπ‡°à ß°«à “ √Ÿ ª√à “ß Àπâ “µ“¥’ °«à “ ‡ªì π∑’Ë ™◊Ë π™Õ∫¡“°°«à “ ¥’ °«à “ ‡¢â “°— ∫§πßà “¬°«à “ ·≈–¡’ §ÿ ≥ ¡∫— µ‘ µà “ß Ê ¥’ °«à “§«“¡‡ªì π®√‘ ß ‘Ë ßπ’È ‡√’ ¬°«à “ ª√“°Ø°“√≥å ‡Àπ◊ Õ°«à “ §à “‡©≈’Ë ¬ (above average effect) ´÷Ë ß∫ÿ §§≈ à «π„À≠à §‘ ¥«à “µπ‡Àπ◊ Õ°«à “ §π∑—Ë «‰ª . ∫ÿ §§≈‡À≈à “π’È §“¥°“√≥å «à “ µπ “¡“√∂§«∫§ÿ ¡‡Àµÿ °“√≥å ‰¥â ‡°‘ π ®√‘ ß §πª√°µ‘ ¡— °§‘ ¥«à “µπ “¡“√∂ §«∫§ÿ ¡‡Àµÿ °“√≥å „π™’ «‘ µ ·≈– ‘Ë ß µà “ß Ê ∑’Ë ‡°‘ ¥¢÷È π‡°‘ ¥®“°°“√°√–∑” ¢Õßµπ‡Õß æ«°‡¢“¡’ §«“¡‡™◊Ë Õ«à “ µπ¡’ Õ”π“®∑’Ë ®–∑”„Àâ ™’ «‘ µ¢Õßµπ¥’ ¢÷È π ·≈– “¡“√∂ªÑ Õß°— π‡Àµÿ °“√≥å √â “¬ Ê ·≈–ªí ≠À“µà “ß Ê ‰¡à „Àâ ‡°‘ ¥¢÷È π‰¥â . ∫ÿ §§≈ª√°µ‘ ®–¡Õß‚≈°„π ·ßà ¥’ ‡°‘ π®√‘ ß æ«°‡¢“§‘ ¥«à “‚Õ°“ ∑’Ë µπ®–‰¥â ß“π¥’ ¡’ ≈Ÿ °©≈“¥ À“‡ß‘ π‰¥â ¡“° ·≈–æ∫‡Àµÿ °“√≥å ¥’ Ê Õ◊Ë π Ê ¡’ ¡“°°«à “§π∑—Ë «‰ª „π∑“ßµ√ß°— π¢â “¡ æ«°‡¢“§‘ ¥«à “‚Õ°“ ∑’Ë µπ®–µ°ß“π À¬à “√â “ß ¡’ ∫ÿ µ√ªí ≠≠“Õà Õπ ‡ ’ ¬‡ß‘ π ¡“°¡“¬ ∫“¥‡®Á ∫Õ¬à “ßÀπ— °®“° Õÿ ∫— µ‘ ‡Àµÿ ·≈–æ∫°— ∫§«“¡‚™§√â “¬ µà “ß Ê πâ Õ¬°«à “§π∑—Ë «‰ª ·µà ≈–§π®– §‘ ¥«à “Õ𓧵¢Õßµπ®–§à Õπ¢â “ß ¥„ °«à “¢ÕߧπÕ◊Ë π Ê §”∂“¡°Á §◊ Õ«à “ ç·≈â « ‘Ë ß≈«ßµ“ ∑—È ßÀ≈“¬ √⠓ߪí ≠À“„Àâ §π‡À≈à “π’È À√◊ Õ ‡ª≈à “é ç ‘Ë ß≈«ßµ“∑”„Àâ §π‡™◊Ë Õ¡—Ë π ‡°‘ π‡Àµÿ ·≈–µ— ¥ ‘ π„®º‘ ¥ Ê À√◊ Õ‰¡à é §”µÕ∫°Á §◊ Õ ∫“ߧ√—È ß°“√µ— ¥ ‘ π„®º‘ ¥ ‡°‘ ¥¢÷È π‰¥â ·µà ‚¥¬∑—Ë «‰ª ∫ÿ §§≈¡’ §«“¡ “¡“√∂∑’Ë ®–·¢«π ‘Ë ß≈«ßµ“ °“√ §‘ ¥‡°‘ π®√‘ ß ‡™◊Ë Õ¡—Ë π‡°‘ π‡Àµÿ ‰«â ‰¥â ‡«≈“ ∑’Ë æ«°‡¢“µâ Õßµ— ¥ ‘ π„® æ«°‡¢“¡’ «‘ ∏’ §‘ ¥‡©æ“–‡«≈“∑’Ë µâ Õ߇≈◊ Õ° ·µà À≈— ß ®“°∑’Ë µ— ¥ ‘ π„®‡ √Á ®·≈â « æ«°‡¢“°Á °≈— ∫‰ª Ÿà ¿“æ¡Õß∑ÿ °Õ¬à “ߥ’ ‡°‘ π ®√‘ ßÕ’ ° (Taylor & Gollwitzer, 1995) ‘Ë ß≈«ßµ“‡™‘ ß∫«°¡’ ¢÷È πÕ¬à “ß·æ√à À≈“¬ à «πÀπ÷Ë ß‡æ√“–∫ÿ §§≈¡’ §«“¡§‘ ¥Ωí π«à “ ¡— π®–‡°‘ ¥¢÷È π®√‘ ß (wishful thinking) ´÷Ë ß∑”„Àâ §π∂÷ ߢπ“¥À≈Õ°µπ‡Õß (self-deception) ∫ÿ §§≈À≈Õ°µπ‡ÕßÕ¬à “ß‰√ ∫ÿ §§≈¡’ «‘ ∏’ √— °…“¿“æ≈«ßµ“ µà “ß Ê (positive illusions) ¥â «¬ °≈‡¡Á ¥∑“ß®‘ µ (mental tricks) À√◊ Õ °≈¬ÿ ∑∏å „π°“√À≈Õ°µ— «‡Õ߉¥â ¥â «¬ À≈“¬«‘ ∏’ °≈¬ÿ ∑∏å „π°“√À≈Õ°µ— «‡Õß ™π‘ ¥Àπ÷Ë ß§◊ Õ °“√√— ∫§«“¡™Õ∫‡¡◊Ë Õ ª√– ∫§«“¡ ”‡√Á ®·≈–¢â Õ¡Ÿ ≈ –∑â Õπ °≈— ∫ (feedback) ¥’ Ê „π¢≥–∑’Ë µ—È ß ¢â Õ ß — ¬ ·≈–≈◊ ¡§«“¡≈â ¡‡À≈«·≈– ‡√◊Ë Õ߉¡à ¥’ °≈¬ÿ ∑∏å „π°“√À≈Õ°µ— «‡Õß«‘ ∏’ Àπ÷Ë ß§◊ Õ Õ§µ‘ ‡¢â “¢â “ßµπ (self-serving bias) ´÷Ë ßÀ¡“¬∂÷ ß °“√√— ∫™Õ∫·µà ‰¡à ¬Õ¡√— ∫º‘ ¥°≈¬ÿ ∑∏å ∑’Ë ‡°’Ë ¬«‡π◊Ë Õß°— π°Á §◊ Õ °“√ ß — ¬·≈–«‘ ®“√≥å ¢â Õ¡Ÿ ≈ –∑â Õπ °≈— ∫∑’Ë ‰¡à ¥’ ¡“°°«à “∑’Ë ¥’ °≈¬ÿ ∑∏å