pok-radbundit

27 πæ¡“» Õÿâ ßæ√– «“√ “√ √“™∫— ≥±‘ µ¬ ∂“π ªï ∑’Ë ÛÛ ©∫— ∫∑’Ë Û °.§.-°.¬. ÚııÒ ∫ÿ §§≈§ππ—È πÕ“»— ¬Õ¬Ÿà µ— «µπ¢Õ߇√“¡’ °“√µ√–Àπ— °√Ÿâ „πµπ (self-aware- ness) π— °«‘ ®— ¬‡ÀÁ π«à “ ¡’ §«“¡®”‡ªì π ∑’Ë ® –µâ Õß ·¬°·¬– √ –À«à “ ߧ« “¡ µ√–Àπ— °√Ÿâ à «πµπ (private self- awareness) ´÷Ë ßÀ¡“¬∂÷ ß°“√ π„® ‡√◊Ë Õß„π„® ‡™à π Õ“√¡≥å §«“¡§‘ ¥ §«“¡ª√“√∂π“ ·≈–≈— °…≥–π‘ — ¬ ‡ªì π ‡√◊Ë ÕߢÕß°“√ π„®‡√◊Ë Õß„π„® „π∑“ß µ√ß°— π¢â “¡ °“√µ√–Àπ— °√Ÿâ „πµπ à «π “∏“√≥– (public self-awareness) À¡“¬∂÷ ß °“√ π„®«à “§πÕ◊Ë π√— ∫√Ÿâ µ— «‡√“ §‘ ¥‡°’Ë ¬«°— ∫µ— «‡√“Õ¬à “ß‰√ °“√µ√–Àπ— ° √Ÿâ ¡— °‡°’Ë ¬«¢â Õß°— ∫°“√ª√–‡¡‘ πµπ‡Õß ¥â «¬ ¢â Õ ”§— ≠¢Õß°“√µ√–Àπ— °√Ÿâ §◊ Õ °“√‡∑’ ¬∫µπ‡Õß°— ∫¡“µ√∞“𠇙à π ¥’ À√◊ Õ ‰¡à ¥’ °“√‡ª√’ ¬∫‡∑’ ¬∫°— ∫ ¡“µ√∞“π∑”„Àâ √Ÿâ «à “ ‘Ë ßπ—È π Ê ¥’ À√◊ Õ ‰¡à ¥’ °“√µ√–Àπ— °√Ÿâ Õ“®∑”„Àâ ‰¡à ∫“¬„® ‡æ√“–‡¡◊Ë Õ‡∑’ ¬∫°— ∫¡“µ√∞“𠇙à π Õÿ ¥¡§µ‘ »’ ≈∏√√¡ À√◊ Õ§π «¬°«à “ ®–∑” „Àâ ‡ √ “ √Ÿâ «à “ ‡ √ “Àà “ ß ‰°≈®“° ¡“µ√∞“π ®÷ ßÕ“®√Ÿâ ÷ °·¬à À√◊ Õ‡°‘ ¥ ª¡¥â Õ¬ ·µà ‚ ¥¬∑—Ë « ‰ ª· ≈â « ° “ √ µ √ – À π— ° √Ÿâ „ π µ π ¡— ° ∑” „ Àâ § π ¡’ 惵‘ °√√¡¥’ ¢÷È π ¡’ °“√æ∫«à “ °“√‡æ‘Ë ¡ ¢÷È π¢Õß°“√µ√–Àπ— °√Ÿâ ∑” „Àâ §π¡’ ‡®µ§µ‘ µ√ß°— ∫°“√°√–∑”¡“°¢÷È π Õ¬à “ß‰√°Á µ“¡ °“√µ√–Àπ— °√Ÿâ ¡‘ ‰¥â ∑”„Àâ ¡’ 惵‘ °√√¡∑’Ë ¥’ ‡ ¡Õ‰ª ‡æ√“– °“√√Ÿâ µ— « ∫“ß∑’ ∂â “‰¡à ¡’ ªí ≠≠“∑’Ë ¥’ ¡’ ·µà µ‘ °Á Õ“®π”‰ª Ÿà 惵‘ °√√¡∑’Ë ‡ªì π ªí ≠À“‰¥â ‡™à π «— ¬√ÿà πÀ≠‘ ß∑’Ë ¥Ÿ ‚∑√∑— »πå ‡ÀÁ ππ“ß·∫∫ºÕ¡‡æ√’ ¬« «¬ ·≈– µ√–Àπ— °√Ÿâ «à “µπ‰¡à ºÕ¡‡æ√’ ¬«‡À¡◊ Õπ π“ß·∫∫ °Á Õ“®¡’ 惵‘ °√√¡∫√‘ ‚¿§ Õ“À“√∑’Ë ‡ªì πªí ≠À“ ‡™à π Õ¥Õ“À“√ ®πµ“¬‡æ√“–‡ªì π‚√§ anorexia nervosa À√◊ Õ√— ∫ª√–∑“π¡“° Ê ·≈â «≈â «ß§Õ ®πÕ“‡®’ ¬π À√◊ Õ°‘ π¬“∂à “¬ (bulimia nervosa) ´÷Ë ß‡ªì π‚√§∑’Ë Õ“®∑”„Àâ µ“¬ ‰¥â ‡™à π°— π πÕ°®“°π’È °“√µ√–Àπ— °√Ÿâ ∫“ß∑’ °Á Õ“® √⠓ߧ«“¡‡®Á ∫ª«¥ ¬‘Ë ß√Ÿâ ¬‘Ë ß∑ÿ °¢å ∫ÿ §§≈‡≈¬À≈’ °Àπ’ ªí ≠À“‚¥¬°“√¥◊Ë ¡ ÿ √“‡æ◊Ë Õ≈¥°“√µ√–Àπ— °√Ÿâ Õ¬à “ß‰√ °Á µ“¡ °“√µ√–Àπ— °√Ÿâ „πµπ‡ªì π ‘Ë ß ”§— ≠∑’Ë ∑”„Àâ ‡°‘ ¥°“√À— °Àâ “¡„® (inhibitions) ‡æ√“–‡¡◊Ë Õ√Ÿâ ·≈â «¡— ° ®–‡°‘ ¥°“√‡ª√’ ¬∫‡∑’ ¬∫°— ∫»’ ≈∏√√¡ ®√‘ ¬∏√√¡ ·≈–§«“¡∂Ÿ °µâ Õß ¥â «¬‡Àµÿ π’È °“√µ√–Àπ— °√Ÿâ „π∑’Ë π’È ®÷ ߇ª√’ ¬∫‡ ¡◊ Õπ ¢â Õ§‘ ¥‡√◊Ë Õß µ‘ ªí ≠≠“¢Õß∑à “πæÿ ∑∏- ∑“ ¿‘ °¢ÿ (æÿ ∑∏∑“ , Úıı) °“√ µ√ –Àπ— °√Ÿâ ‡ ªì π°ÿ ≠·® ”§— ≠¢Õ ß °“√§«∫§ÿ ¡ª√— ∫‡ª≈’Ë ¬πµ— «‡Õß (self- regulation) °“√µ√–Àπ— °√Ÿâ ∑”„Àâ §πª√— ∫µ— «‡Õß„Àâ ‡¢â “°— ∫‡ªÑ “À¡“¬À√◊ Õ ¡“µ√∞“π ∑”„Àâ ¡’ 惵‘ °√√¡¥’ ¢÷È π ‡¢â “ — ߧ¡‰¥â √“∫√◊Ë π¢÷È π µ— «·ª√Õ’ °µ— «∑’Ë π— °«‘ ™“°“√»÷ °…“ §◊ Õ §«“¡√Ÿâ „πµπ (self-kowledge) §π ‡√“∑ÿ °§π¡’ Õ— µ¡‚π∑— »πå À√◊ Õ§«“¡√Ÿâ ‡°’Ë ¬«°— ∫µπ‡Õß ´÷Ë ß∫“ß∑’ °Á ®√‘ ß∫“ß∑’ °Á ∂Ÿ °∫‘ ¥‡∫◊ Õπ ¡’ ∑ƒ…Æ’ À≈“¬∑ƒ…Æ’ ∑’Ë æŸ ¥∂÷ ß∑’Ë ¡“¢Õߧ«“¡√Ÿâ „πµπ§◊ Õ µ— «µπ∑’Ë –∑â Õπ„π°√–®° (The looking-glass self) ∫ÿ §§≈‡√’ ¬π√Ÿâ ‡°’Ë ¬«°— ∫µπ‡Õß ®“°ºŸâ Õ◊Ë π §π‡√“®–‡√’ ¬π√Ÿâ ‡°’Ë ¬«°— ∫ µπ‡Õß¡“°¡“¬®“°°“√¡’ ªØ‘ — ¡æ— π∏å °— ∫ ºŸâ Õ◊Ë π °“√∂à “¬∑Õ¥∑“ß — ߧ¡ (socialization) ‡ªì πÕ’ ° ‘Ë ßÀπ÷Ë ß∑’Ë Õ𠧫“¡√Ÿâ „πµπ ·µà §”«à “ looking-glass self π—È π ∫— ≠≠— µ‘ ‚¥¬ Charles Horton Cooley (1902) ´÷Ë ßÀ¡“¬§«“¡«à “ §π‡√“‡√’ ¬π√Ÿâ ‡°’Ë ¬«°— ∫µ— «‡Õß®“°ºŸâ Õ◊Ë π §«“¡√Ÿâ „πµπ à «π„À≠à ‰¥â ®“°ªØ‘ °‘ √‘ ¬“ –∑â Õπ°≈— ∫ (feedback) ¢ÕߺŸâ Õ◊Ë π ¢â Õ§‘ ¥‡√◊Ë Õß µ— «µπ∑’Ë –∑â Õπ„π°√–®° ‰¥â √— ∫°“√µ√«® Õ∫Õ¬à “ß¡“° ·≈– æ∫«à “‡ªì π®√‘ ß‡æ’ ¬ß∫“ß à «π ‡æ√“– §πÕ“®‡¢â “„®º‘ ¥‡°’Ë ¬«°— ∫ ‘Ë ß∑’Ë §πÕ◊Ë π · ¥ß ¥â «¬‡Àµÿ Ú ª√–°“√ §◊ Õ ª√–°“√∑’Ë Ò §π¡— °‰¡à æŸ ¥§«“¡®√‘ ß ‚¥¬‡©æ“–§π„π — ß§¡¡— °‰¡à ∫Õ°‡√◊Ë Õß ‰¡à ¥’ ‡°’Ë ¬«°— ∫ºŸâ Õ◊Ë π ‡™à π §π®–‰¡à ∫Õ° ‡√“∂â “‡√“°≈‘Ë πª“°‰¡à ¥’ ª√–°“√∑’Ë Ú §◊ Õ ∫ÿ §§≈Õ“®‰¡à √— ∫ªØ‘ °‘ √‘ ¬“ –∑â Õπ °≈— ∫ ‰¡à π„®«à “§πÕ◊Ë π®–§‘ ¥À√◊ ÕæŸ ¥ Õ¬à “ß‰√ ´÷Ë ßÕ“®‡°‘ ¥Õ“°“√À≈Õ°µ— «‡Õß ∫‘ ¥‡∫◊ Õπ¢â Õ¡Ÿ ≈‰¥â °“√æ‘ π‘ ®¿“¬„π®‘ µ„® (intro- spection) °“√æ‘ π‘ ®¿“¬„π®‘ µ„® À¡“¬∂÷ ß °“√∑’Ë ∫ÿ §§≈µ√«® Õ∫§«“¡„π„®¢Õßµπ ´÷Ë ß§π‡√“ “¡“√∂‡¢â “∂÷ ߧ«“¡§‘ ¥§«“¡ √Ÿâ ÷ °¢Õßµπ‰¥â ‚¥¬µ√ß ·µà §πÕ◊Ë π‰¡à “¡“√∂∑”‰¥â §πÕ◊Ë π‰¥â ·µà µ’ §«“¡ 惵‘ °√√¡¢Õ߇√“·µà ®–≈â «ß≈÷ °‡¢â “‰ª „π„®‡√“‚¥¬µ√߉¡à ‰¥â ®“°°“√»÷ °…“