pok-radbundit

174 ‚®‡´ø ‡Œπ√’ (Joseph Henry) The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 33 No. 3 Jul.-Sep. 2008 ‚¥¬‡©æ“–µ”√“ Mechanique Analy- tique ¢Õß≈“°√“π®å (Lagrange) ·≈– Popular Lectures on Experimental Philosophy, Astronomy and Chem- istry ¢Õß®Õ√å ® ‡°√°Õ√’ (George Gregory) ‡ªì πµâ π ‡¡◊Ë Õ‡Œπ√’ Õ“¬ÿ ‰¥â Ú¯ ªï µ”·Àπà ß Õ“®“√¬å ¢Õß Albany Academy «à “ß≈ß ‡æ√“–Õ“®“√¬å §πÀπ÷Ë ß∂Ÿ °‰≈à ÕÕ°‡¡◊Ë Õ ∂Ÿ °æ∫«à “¡’ §«“¡ — ¡æ— π∏å °— ∫‚ ‡¿≥’ ‡Œπ√’ ®÷ ߇¢â “√— ∫µ”·Àπà ß·∑π ·≈–‰¥â ÕπÀπ— ß ◊ ÕÕ¬à “ß πÿ ° π“π¥â «¬≈’ ≈“ ¢Õßπ— °· ¥ß∑’Ë µπ¡’ ª√– ∫°“√≥å °“√„™â Àπ— ß ◊ Õ History and Present State of Electricity ¢Õß ‚®‡´ø æ√‘ µå ≈’ ¬å (Joseph Priestley) Õπ ∑”„Àâ ‡Œπ√’ √Ÿâ ®— °º≈ß“π¢Õß°Ÿ ≈ß (Coulomb), ÕÕß·ª√å (Ampere) ·≈– «Õ≈µ“ (Volta) ¥’ ¢÷È π À≈— ß®“°∑”ß“π ‰¥â π“π Ù ªï ‡Œπ√’ ‰¥â ‡¢â “æ‘ ∏’ ¡√ °— ∫ ≈Ÿ °æ’Ë ≈Ÿ °πâ Õß ·≈–¡’ ∫ÿ µ√∏‘ ¥“√«¡ ˆ §π ·µà Ú §π‰¥â ‡ ’ ¬™’ «‘ µ‰ª ‡¡◊Ë ÕÕ“¬ÿ Ûˆ ªï ‡Œπ√’ ‰¥â ≈“ÕÕ° ®“°µ”·Àπà ßÕ“®“√¬å ∑’Ë Albany Acad- emy ‰ª‡ªì πÕ“®“√¬å ∑’Ë College of New Jersey ´÷Ë ß„π‡«≈“µà Õ¡“‰¥â √— ∫°“√¬° ∞“π–¢÷È π‡ªì π¡À“«‘ ∑¬“≈— ¬æ√‘ π´å µ— π ∑’Ë ¡’ π‘ ‘ µª√–¡“≥ ˜ §π ‡Œπ√’ ∑”ß“π∑’Ë π’Ë Õ¬à “ß¡’ §«“¡ ÿ ¢ ‡æ√“–‰¥â — ß √√§å ·≈–∑”ß“π√à «¡°— ∫ π— °«‘ ∑¬“»“ µ√å ∑’Ë ¡’ §«“¡ π„®„°≈â ‡§’ ¬ß°— π ·≈–‡¡◊Ë Õ‡Œπ√’ «‘ ®— ¬‡√◊Ë Õß On the Chemical and Mechanical Effects of Steam ‡ √Á ® ‡¢“‰¥â à ߺ≈ ß“π‰ª≈ßæ‘ ¡æå „π«“√ “√¢Õß Ameri- can Philosophical Society ·µà «“√ “√ π’È ÕÕ°™â “¡“°·≈–π’Ë °Á §◊ Õ‡Àµÿ º≈∑’Ë ∑”„Àâ ‡Œπ√’ ‡ ’ ¬‡ª√’ ¬∫ø“√“‡¥¬å „π°“√Õâ “ß «à “„§√æ∫Õ–‰√°à Õπ°— π ”À√— ∫§π∑’Ë π„®°“√‡ª√’ ¬∫ ‡∑’ ¬∫√–À«à “ß ‡Œπ√’ °— ∫ø“√“ ‡¥¬å °“√»÷ °…“™’ «ª√–«— µ‘ ¢Õߧπ∑—È ß Õß · ¥ß„Àâ ‡ÀÁ π«à “‡Œπ√’ ‡°‘ ¥‡¡◊Ë Õ æ.». ÚÛÛÙ ·≈–∂÷ ß·°à °√√¡ æ.». ÚÙˆ à «πø“√“‡¥¬å ‡°‘ ¥‡¡◊Ë Õ æ.». ÚÛÙ ·≈–∂÷ ß·°à °√√¡ æ.». ÚÙÚÒ ¥— ßπ—È π ∑—È ß Õß®÷ ߇ªì ππ— °øî ‘ ° å √à «¡√ÿà π°— π ·≈– ‰¥â ¢÷È π∂÷ ß®ÿ ¥ Ÿ ß ÿ ¥¢Õß™’ «‘ µ°“√ß“π„𠇫≈“‰≈à ‡≈’Ë ¬°— π ∑—È ß Õß¡’ ∫‘ ¥“¡“√¥“∑’Ë ‡ªì π°√√¡°√‡À¡◊ Õπ°— π ·≈–‰¡à ‰¥â √— ∫ °“√»÷ °…“Õ¬à “ß‡ªì π√–∫∫‡À¡◊ Õπ°— π„π «— ¬‡¥Á °∑—È ß Ú §π‡√‘Ë ¡ π„®«‘ ∑¬“»“ µ√å ‡æ√“–‰¥â Õà “πÀπ— ß ◊ Õ«‘ ∑¬“»“ µ√å ‡À¡◊ Õπ°— π ·≈–‡ªì π§π‡§√à ß»“ π“ ‡À¡◊ Õπ Ê °— π „π¥â “𧫓¡·µ°µà “ß°— ππ—È π ‡Œπ√’ ∑”ß“π‡ªì πÕ“®“√¬å „π ∂“∫— π °“√»÷ °…“¢π“¥‡≈Á ° ∑”„Àâ µâ Õß Õπ Àπ— ß ◊ Õ¡“° ®÷ ß¡’ ‡«≈“∑”ß“π«‘ ®— ¬πâ Õ¬ à «πø“√“‡¥¬å ∑”ß“π∑’Ë Royal Institu- tion ´÷Ë ß‡ªì π»Ÿ π¬å °≈“ß°“√§â π§«â “ «‘ ∑¬“»“ µ√å ¢ÕßÕ— ß°ƒ… ®÷ ß¡’ ‡«≈“ «‘ ®— ¬¡“° Õ’ °∑—È ß‰¥â æ∫ª–°— ∫π— °«‘ ∑¬“ »“ µ√å ®”π«π¡“° ‡æ◊Ë Õ·≈°‡ª≈’Ë ¬π §«“¡‡ÀÁ π¥â «¬ „π æ.». ÚÛ˜˘ ‡Œπ√’ «— ¬ Û˘ ªï ‰¥â æ∫°— ∫ø“√“‡¥¬å ∑’Ë Royal Society ·≈– Royal Institution ·≈–‰¥â ‡¥‘ π ∑“ß ‰ªª“√’ ‡æ◊Ë Õ ‡¬’Ë ¬¡π— °øî ‘ ° å Ω√—Ë ß‡» ∑’Ë French Academy ·≈â «·«– ‡¬’Ë ¬¡™“√å ≈ å «’ µ ‚µπ (Charles Wheatstone) ∑’Ë °Õµ·≈π¥å °à Õπ °≈— ∫ À√— ∞Õ‡¡√‘ °“ °“√‡¬◊ Õπ¬ÿ ‚√ª„π §√—È ßπ—È π‰¥â ®ÿ ¥ª√–°“¬§«“¡§‘ ¥„Àâ ‡Œπ√’ ¡“° ‡æ√“–∑”„Àâ ‡¢“¡’ ¢â Õ¡Ÿ ≈ ∂“π¿“æ ¢Õßøî ‘ ° å „π¬ÿ ‚√ª«à “ Œ“π å §√‘ ‡µ’ ¬π ‡ÕÕ√å ‡µ¥ (Hans Christian Oersted) ‰¥â æ∫ª√“°Ø°“√≥å ∑’Ë °√–· ‰øøÑ “ ∑”„Àâ ‡°‘ ¥ π“¡·¡à ‡À≈Á ° ·≈–‡¡◊Ë Õ‡Œπ√’ ‡™◊Ë Õ°Æ¢â Õ∑’Ë Û ¢Õßπ‘ «µ— π (Newton) ∑’Ë «à “·√ß°‘ √‘ ¬“µâ Õ߇∑à “°— ∫·√ߪؑ °‘ √‘ ¬“ ‡ ¡Õ ‡Œπ√’ ®÷ ߧ‘ ¥µà Õ‰ª«à “ ∂â “°√–· ‰øøÑ “∑”„Àâ ‡°‘ ¥ π“¡·¡à ‡À≈Á °‰¥â π“¡·¡à ‡À≈Á °°Á §ß “¡“√∂∑”„Àâ ‡°‘ ¥ °√–· ‰øøÑ “‰¥â ‡™à π°— π ‡Œπ√’ ®÷ ߇√‘Ë ¡ ‚®‡´ø ‡Œπ√’ (Joseph Henry)