ปี-39-ฉบับที่-3

พิ นิ จกามิ กศิ ลป์ 64 The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 39 No. 3 Jul-Sep 2014 ในประเทศไทยไม่พบกามิกศิลป์ที่ชัดเจน มีเพียงภาพที่แทรกอยู่ในงานจิตรกรรมฝาผนังโบสถ์วิหาร แสดงอารมณ์ขันของศิลปินมากกว่าแสดงอารมณ์ทางเพศชัดเจน เช่น ภาพมารผจญผนังภายในด้าน สกัดหน้าพระประธานของอุโบสถเป็นภาพมารที่เสื้อผ้าหลุดเห็นเรือนร่างและอวัยวะเพศ เช่น จิตรกรรมฝา ผนังอุโบสถวัดชมภูเวก อ� ำเภอเมืองฯ จังหวัดนนทบุรี ศิลปะอยุธยา สกุลช่างนนทบุรี จิตรกรรมฝาผนังพระ อุโบสถวัดสุวรรณาราม เขตบางกอกน้อย กรุงเทพมหานคร ศิลปะรัตนโกสินทร์ จิตรกรรมฝาผนังอุโบสถ ที่น่าสนใจอีกแห่งหนึ่งคือ จิตรกรรมที่ผนังด้านล่างช่องหน้าต่างอุโบสถวัดราชบูรณะ อ� ำเภอเมืองฯ จังหวัด พิษณุโลก ศิลปะรัตนโกสินทร์ เขียนเรื่อง กามกรีฑา ซึ่งหมายถึง ชั้นเชิงทางกาม นอกจากนี้ ภาพจิตรกรรมที่มีนัยทางกามมักพบในงานจิตรกรรมฝาผนังโบสถ์วิหารพื้นบ้าน ซึ่งเป็น ฝีมือช่างชาวบ้านที่ต้องการสื่ออารมณ์ขันหรือแสดงจิตใต้ส� ำนึกของมนุษย์ที่ไม่สามารถก้าวข้ามกามารมณ์ ไปได้ แม้ภาพประเภทนี้จะไม่แสดงออกทางเพศอย่างชัดเจน แต่ช่างพยายามแทรกไว้ในเนื้อหาหลักเพื่อ แสดงอารมณ์ขันและนัยทางเพศที่ซ่อนเร้นอยู่ในจิตใต้ส� ำนึกของช่าง ท� ำอย่างไรให้เรื่องเพศงดงาม มีความสุข แต่ด้วยข้อจ� ำกัดทางวัฒนธรรม จิตรกรไม่สามารถเขียน การร่วมเพศชัดเจน แม้จะแสดงออกอย่างงดงามก็ตาม ทั้งนี้เพราะวัฒนธรรมไทยถือว่ากามารมณ์แม้เป็น ธรรมชาติแต่ก็เป็นเรื่องลับ ไม่พึงแสดงต่อผู้อื่นหรือสาธารณชน จึงมักปรากฏเป็นเพียงภาพการเกี้ยวพารา สีกัน ในขณะเดียวกันกลับเห็นว่าเป็นโทษ โดยเฉพาะการประพฤติผิดประเวณี ผิดลูกผิดเมียเป็นบาป จึง มีภาพหญิงชายรูปร่างน่าเกลียดน่ากลัวในนรกภูมิ ซึ่งมักเขียนไว้บนผนังอุโบสถด้านหลังพระประธานเพื่อ เตือนใจให้เกรงกลัวต่อบาป กามิกศิลป์เป็นงานศิลปะประเภทหนึ่งที่แสดงให้เห็นธรรมชาติและความต้องการของมนุษย์เกี่ยว กับเรื่องกามารมณ์ ศิลปินเป็นผู้แปรความต้องการทางเพศที่ถือเป็นเรื่องลับต้องปิดบัง ให้เป็นภาพที่งดงาม ท� ำให้เรื่องเพศมีสุนทรียภาพ การน� ำเสนอเรื่องนี้จึงเป็นอีกช่องทางหนึ่งของการเข้าถึงศิลปะ อย่างไรก็ตาม กามิกศิลป์ในรูปแบบต่าง ๆ ดังที่กล่าวแล้วเป็นศิลปะประเภทหนึ่งที่เกี่ยวข้องกับ ชีวิตและธรรมชาติที่มีอยู่ในทุกผู้ทุกนาม ศิลปินถ่ายทอดออกมาเป็นงานศิลปะ สามารถน� ำมาพินิจหรือ ตรวจสอบว่าวิวัฒนาการมาอย่างไร ทั้งในโลกตะวันออกและตะวันตก กามิกศิลป์เป็นศิลปะประเภทหนึ่ง ที่ไม่ใคร่ได้รับความสนใจ โดยเฉพาะในสังคมไทยที่ยังถือว่าเรื่องเพศเป็นเรื่องลับ ศิลปินก็ไม่กล้าแสดงออก อย่างตรงไปตรงมา การพินิจกามศิลป์จึงเป็นการน� ำเสนอเชิงวิชาการอีกแง่มุมหนึ่ง