ปี-39-ฉบับที่-3

๑๐๐ ปี วรรณคดี สโมสร 322 The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 39 No. 3 Jul-Sep 2014 หลังจากมีประกาศตั้งวรรณคดีสโมสรแล้ว ยังไม่ได้มีการประกาศยกย่องวรรณคดีโดยทันที ในวันที่ ๑๒ สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๕๘ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ตั้งให้พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาด� ำรงราชานุภาพ ๑ เป็นสภานายกหอพระสมุดวชิรญาณ เนื่องใน การที่พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสมมตอมรพันธุ์ สภานายกหอพระสมุดวชิรญาณสิ้นพระชนม์ ส่งผล ให้พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาด� ำรงราชานุภาพทรงด� ำรงต� ำแหน่งอุปนายกวรรณคดีสโมสรด้วยตาม พระราชกฤษฎีกาวรรณคดีสโมสร จากนั้นในเดือนกันยายน พ.ศ. ๒๔๕๘ มีการจัดท� ำดวงตราประจ� ำชาด ส� ำหรับวรรณคดีสโมสร และลงประกาศบอกรูปและลายตามแบบในหนังสือราชกิจจานุเบกษาเล่มที่ ๓๒ วันที่ ๓๑ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๕๘ ต่อมาในเดือนมิถุนายน พ.ศ. ๒๔๕๙ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ตั้งพระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ และพระยาธรรมศักดิ์มนตรี เป็นกรรมสัมปาทิก ในหอพระสมุดวชิรญาณ ท� ำให้เป็นกรรมการวรรณคดีสโมสรด้วย ในช่วงเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๕๙ มีเอกสารปฐมภูมิ “บันทึกความ” ซึ่งเป็นบันทึกข้อความของ กรมราชเลขานุการ สรุปสาระส� ำคัญของหนังสือกราบบังคมทูลของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาด� ำรง ราชานุภาพ เพื่อขอรับพระราชทานพระราชกระแสจากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว มีข้อความ ตอนหนึ่งดังนี้ ๑ พระอิสริยยศในขณะนั้น รวมทั้งเจ้านายและขุนนางอื่น ๆ ที่กล่าวถึงในช่วงนี้ ผู้เขียนจะใช้ยศศักดิ์ ต� ำแหน่งในขณะนั้น