ปี-39-ฉบับที่-3

22 ความสั บสนในงานสถาปัตยกรรมไทย The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 39 No. 3 Jul-Sep 2014 การเรียกชื่อรูปแบบหลังคาของอาคารสถาปัตยกรรมไทย ยังแตกต่างกันอยู่มาก เช่น การซ้อน ของหลังคาไม่ว่าจะเป็นหลังคาของอุโบสถ วิหารหรือการเปรียญ หลังคาล่างสุดจะต้องเรียก ซ้อนที่ ๑ แล้วจึงเรียก ซ้อนที่ ๒ ซ้อนที่ ๓ และ ซ้อนที่ ๔ ตามล� ำดับ ในแต่ละซ้อนมีระยะห่างของสันหลังคา ใกล้เคียงกัน จากน้อยไปหามากในซ้อนบนสุด บางอาคารสันหลังคาของซ้อนที่ ๑ ห่างหรือต�่ ำกว่าซ้อนที่ ๒ มาก ต้องเรียกหลังคาซ้อนที่ ๑ ว่า หลังคาลด หรือ หลังคาชั้นลด ตัวอย่างเช่น หลังคามุขเด็จของพระที่นั่ง ดุสิตมหาปราสาทในพระบรมมหาราชวัง กรุงเทพมหานคร มุขเด็จของพระอุโบสถวัดหน้าพระเมรุราชิการาม และของวัดกษัตราธิราช จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ส่วนอาคารที่มีผังพื้นเป็นมุข และมีหลังคาลด ต้องเรียกหลังคานี้ว่า มุขลด ได้แก่ มุขลดของพระพุทธปรางค์ปราสาทหรือปราสาทพระเทพบิดร ในพระบรมมหาราชวัง ภาพที่ ๔ มาลัยลูกแก้ว