ปี-39-ฉบับที่-3

305 ไพโรจน์ ทองค� ำสุก วารสารราชบัณฑิตยสถาน ปีที่ ๓๙ ฉบับที่ ๓ ก.ค.-ก.ย. ๒๕๕๗ หอมกลิ่นคล้าย คล้ายเจ้าสูเรียมเอย หอมกลิ่นกรุ่นครัน หอมนั้นยังบ่เลย เนื้อหอมทรามเชย เราละเหนอ โอ้ละหนอ นวลตาเอย พี่นี้รักแสนรักดังดวงใจ โอ้เป็นกรรม ต้องจ� ำจากไกล อกพี่อาลัย เจ้า ดวงเดือน เอย เห็น เดือนแรม เริศร้างเวหา ข้อยเบิ่งดูฟ้าละหนอ เห็นมืดมน พี่ทนทุกข์ทุกข์ทน เจ้า ดวงเดือน เอย เสียงไก่ขันขาน ช่างหวานเจื้อยแจ้ว หวานสุดแล้ว หวานแจ้วเจื้อยเอย ถึงจะหวานเสนาะ หวานเพราะกระไรเลย บ่เหมือนทรามเชย เราละหนอ ๓. การแสดงละครนอกเรื่องสังข์ทอง ตอนเลือกคู่ เนื้อเรื่องย่อโดยสังเขป เมื่อท้าวสามนต์ประกาศให้กษัตริย์ทั้งหลายมาเลือกคู่ พระพี่นางทั้งหก ก็เลือกได้คู่ครองกันไปหมด เว้นแต่รจนาพระธิดาองค์เล็กที่มิได้เลือกผู้ใด พวกเสนาไปพาเจ้าเงาะซึ่งเป็นบ้าใบ้ เข้ามาที่หน้าพระลานภายในพระราชวัง เพื่อให้พระธิดารจนาเลือกคู่ครอง พอท้าวสามนต์เห็นรูปร่าง เจ้าเงาะก็ทรงนึกรังเกียจ แกล้งตรัสประชดรจนาให้ออกไปเลือก พระธิดารจนาถูกเทวดาดลใจให้สนใจใน ตัวเจ้าเงาะ จึงชวนพี่เลี้ยงออกไปดู และเมื่อเจ้าเงาะเห็นพระธิดารจนาก็เกิดความรัก จึงตั้งจิตอธิษฐานว่า ถ้าแม้นชาติปางก่อนเคยเป็นคู่ครองกันมา ก็ขอให้รจนาเห็นรูปทองที่ซ่อนอยู่ภายใน ด้วยแรงอธิษฐานท� ำให้ พระธิดาเห็นรูปทอง จึงเสี่ยงพวงมาลัยให้เจ้าเงาะ ตัวอย่างบทละครเรื่องสังข์ทอง ตอนเลือกคู่ ที่กล่าวเปรียบเทียบสตรีกับพระจันทร์ - ปี่พาทย์ท� ำเพลงฉิ่ง - - ร้องเพลงลีลากระทุ่ม - เมื่อนั้น เจ้าเงาะแสนกลคนขยัน พิศโฉมพระธิดาวิลาวัณย์ ผุดผาดผิวพรรณดัง ดวงเดือน งามละม่อมพร้อมสิ้นทั้งอินทรีย์ นางในธรณีไม่มีเหมือน แสร้งท� ำแลเลี่ยงเบี่ยงเบือน ให้ฟั่นเฟือนเตือนจิตคิดปอง พระจึงตั้งสัตย์อธิษฐาน แม้นบุญญาธิการเคยสมสอง ขอให้ทรามสงวนนวลน้อง เห็นรูปพี่เป็นทองต้องใจรัก