ปี-39-ฉบับที่-3

สุภาษิ ตศรี สวั สดิ์ : ค� ำสอนกุลบุตรผู้ศึ กษาในส� ำนั กสงฆ์ 264 The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 39 No. 3 Jul-Sep 2014 บทสรุป สุภาษิตศรีสวัสดิ์ เป็นหนังสือที่ผู้แต่งแจกแจงแสดงข้อปฏิบัติตนของกุลบุตรซึ่งศึกษาอยู่ใน ส� ำนักสงฆ์ ทั้งข้อปฏิบัติต่อตนเองและบุคคลอื่นในโอกาสต่าง ๆ โดยตั้งใจจะให้เป็นดั่ง “ตราพระราชสีห์” คือเป็นระเบียบที่ต้องยึดถือปฏิบัติตามเหมือนกฎหมาย เป้าหมายนี้แม้จะฟังดูเกินเลยไปบ้าง แต่เมื่อ พิจารณาในแง่การเปรียบว่าเป็นกฎหมายชีวิตก็นับว่าพอเป็นไปได้ เพราะเกี่ยวข้องกับความประพฤติถูก ผิดในชีวิตและสังคม มีผลเป็นคุณเป็นโทษ เนื่องจากหนังสือนี้ไม่เพียงแสดงข้อปฏิบัติในด้านกิจการงาน แต่ยังมีเนื้อหาครอบคลุมไปถึงด้านคุณธรรม และจริยธรรม เป็นค� ำสอนให้ประพฤติดีประพฤติชอบตาม หลักมงคล ๓๘ ซึ่งเป็นธรรมะที่ประกันความสุขความเจริญในชีวิต ผู้ประพฤติในทางตรงข้ามกับค� ำสอน ย่อมได้รับผลคือความไม่สุขไม่เจริญในชีวิตไม่ต่างจากโทษทางกฎหมาย สุภาษิตศรีสวัสดิ์ เป็นคู่มือศิษย์สงฆ์ที่มีคุณค่า และมีประโยชน์ในการน� ำไปประพฤติปฏิบัติ เมื่อ กาลเวลาผ่านไป ข้อปฏิบัติบางด้านอาจจะพ้นสมัยหมดความส� ำคัญ แต่ค� ำสอนด้านคุณธรรมและจริยธรรม ยังคงสามารถน� ำมาใช้ได้อยู่เสมอ เพราะธรรมะตามหลักพุทธศาสนาเป็นอกาลิโก ความส� ำคัญอีกข้อก็ คือ หนังสือเรื่องนี้ได้แสดงแง่มุมทางวัฒนธรรมเกี่ยวกับ วิถีชีวิต และแบบแผนการด� ำเนินชีวิต ความคิด ความเชื่อ ค่านิยม และความรู้ต่างๆ ฉายส่องให้เห็นสภาพสังคมจากมุมมองและประสบการณ์ของฝ่ายสงฆ์ ระดับชาวบ้านที่ใกล้ชิดกับประชาชน นับเป็นบันทึกทางสังคมและวัฒนธรรมที่ให้ข้อมูลรายละเอียดไว้อย่าง น่าศึกษา สุภาษิตศรีสวัสดิ์ ยังมีลักษณะเด่นอีกประการหนึ่งคือ ลีลาการสอนที่มีลักษณะอบอุ่น มีความ ปรานีจริงใจฉายชัดในน�้ ำเสียง กลวิธีการสอนสิ่งที่ถูกจากสิ่งที่ผิด บอกให้ทราบจุดประสงค์ค� ำสอน อธิบาย ให้ประจักษ์ด้วยรายละเอียด การเปรียบเทียบ และสาธก ชี้ผลที่เป็นคุณหรือโทษของการกระท� ำ เหล่านี้ เป็นสิ่งช่วยโน้มน้าวใจผู้รับค� ำสอนให้เห็นจริง จดจ� ำ และยอมรับปฏิบัติได้ไม่ยาก จากที่กล่าวมาทั้งหมดคงจะท� ำให้เห็นแล้วว่า สุภาษิตศรีสวัสดิ์ ผลงานอีกเรื่องหนึ่งของนายมี เป็นวรรณกรรมค� ำสอนที่ทรงคุณค่า น่าจะได้รับการเผยแพร่ให้เป็นที่รู้จักกว้างขวางขึ้น