ปี-39-ฉบับที่-3

สุภาษิ ตศรี สวั สดิ์ : ค� ำสอนกุลบุตรผู้ศึ กษาในส� ำนั กสงฆ์ 252 The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 39 No. 3 Jul-Sep 2014 พ่อแม่สอนสั่ง ขึ้นเสียงเถียงดัง กลับพูดแดกต� ำ คารมข่มเหง ไม่เกรงบาพกรรม เหล่าเผ่าโกล� ำ ๖ เสียทีเกิดมา เสียแรงพ่อแม่ ฟูมฟักอักแอ พิทักรักษา เกิดมาเสียชาติ พบสาศนา ไม่รู้จักว่า บาพกรรมฉันใด เสียแรงได้อยู่ ในส� ำนักนิ์ครู ไม่รู้โทษไภย เหมือนอยู่ใกล้เกลือ ให้เนื้อเน่าไป เหมือนกบจังไร อยู่ใต้บัวบาน บรู้จักรศ เกสรบัวสด รศอันหอมหวาน นี่แหละสูเจ้า ทังหลายได้อ่าน เช่นนี้สาธารณ์ อย่าได้ถือเอา ชั่วหน้าชั่วนี้ บได้มีดี แต่เท่าไข่เหา บาพกรรมท� ำไว้ ตามตนกลเงา เจ้าอย่าโฉดเฉา เหมือนค� ำร�่ ำมา ในการสอนบอกข้อปฏิบัติก็มักมีข้อห้ามแทรกอยู่ด้วย เช่น ถ้าเขาถามมา จึงค่อยพูดจา ไปตามคดี ค� ำหนึ่งสองค� ำ ตามเกิดตามมี เห็นสายเต็มที เตือนกันภายลง อย่าร้องโยนยาว เหมือนหนึ่งเรือจ้าว ไม่ต้องกิจสงฆ์ เปนเรือบิณฑบาตร เที่ยววาดแวะวง เห็นขันบันจง ประมานการกาย เมื่อถึงท่าวัด ข้าวของเร่งจัด อย่าได้ดูดาย ท่านหิวเต็มที ท่านตีง่ายง่าย รีบร้นขวนขวาย ให้ทันเวลา ท่านขึ้นตระภาน เด็ก ๆ อย่านาน ถวายรองบาทา เณรใหญ่ยกอุ้ม ตะลุ่มแกงปลา หมูไก่ได้มา ช่วยกันตามมี บาตรย่ามชามใหญ่ ได้มาเท่าไร ยกไปกุฎี ใครอยู่ตีนท่า อย่าช้าท่วงที เอาเรือเข้าที่ ผูกให้หมั้นคง ๒. สอนโดยใช้หลักอัตถัญญุตา ๗ คือสอนให้รู้ความหมาย รู้ความมุ่งหมาย รู้ประโยชน์ที่ประสงค์ รู้ผลที่จะเกิดขึ้นจากการกระท� ำหรือความเป็นไปตามหลัก เช่น รู้ว่าหลักธรรมหรือภาษิตข้อนั้น ๆ มีความ หมายว่าอย่างไร หลักนั้น ๆ มีความมุ่งหมายอย่างไร ก� ำหนดไว้หรือพึงปฏิบัติเพื่อประสงค์ประโยชน์อะไร ๖ อาจมีความสัมพันธ์กับค� ำว่า โกลี หมายถึง ร้ายกาจ ๗ เป็นหนึ่งในสัปปุริสธรรม ๗ อันเป็นธรรมที่ท� ำให้เป็นสัตบุรุษ เป็นคุณสมบัติของคนดี