ปี-39-ฉบับที่-3

สุภาษิ ตศรี สวั สดิ์ : ค� ำสอนกุลบุตรผู้ศึ กษาในส� ำนั กสงฆ์ 246 The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 39 No. 3 Jul-Sep 2014 u เมื่อเห็นเด็กรูปงามก็อย่าเข้าไปคลุกคลีตีสนิทเลียบเคียงถามถึงพี่สาว พ่อแม่เขา รู้เรื่องจะติเตียนถึงอาจารย์ ไม่มาส่งส� ำรับกับข้าว การประพฤติเช่นนี้เหมือนทุบหม้อข้าว จะพากันอด u เมื่อเห็นเด็กรูปงามก็อย่าเข้าไปตอแยวุ่นวายกับเด็ก หากเด็กไม่เล่นด้วย ด่าแม่ ตนจะโกรธท� ำร้ายเด็กไม่ได้ เพราะประพฤติไม่ดีเอง u เมื่อเห็นพี่สาวเด็กมีรูปงามมาส่งส� ำรับกับข้าว จงอย่าพูดจาเกี้ยวพาน หากเขาชังก็ เพียงด่าว่า แต่หากเขาเมตตาจะเกิดเหตุเรื่องท� ำผิดสิกขา ความอื้ออึงไปจะถูกสอบสวนและจับตัวไปลงโทษ อาจารย์ก็พลอยเดือดร้อน u จงช่วยเหลือ โอบเอื้ออารีกับเด็ก เห็นเด็กอ่านหนังสือติดขัดก็จงช่วยบอก เห็นเด็ก อื่นท� ำร้ายเด็กในส� ำนักก็ช่วยป้องกันอันตราย ได้ลาภกล้วยอ้อยก็แบ่งปันเด็ก เด็กป่วยไข้ก็ช่วยดูแล หาก ปฏิบัติตนดีเช่นนี้ เมื่อสึกไปสาว ๆ ก็พอใจ ๒.๓ ข้อปฏิบัติตนส� ำหรับเด็ก u อย่าวุ่นวายรบเร้าขอเงินทองภิกษุสามเณร u อย่าสอพลอท� ำตัวเป็นนกต่อ ยกยอพี่สาวตนให้สามเณรฟัง ไปบ้านก็น� ำเรื่องที่วัด ไปพูดว่าพระภิกษุนั้นสามเณรนี้เมตตาตน สนใจและถามถึงพี่ ครั้นกลับวัดก็น� ำเรื่องที่บ้านมาบอกว่าพี่สาว ตนอยากได้ของสิ่งนั้นสิ่งนี้ การกระท� ำดังกล่าวเป็นบาปกรรมท� ำลายพระศาสนา ผู้บวชจะสึกไม่ทัน ถ้าชะตา เขาต้องกันเกิดลักลอบพากันไป ตนก็จะชวดกินขนมขันหมากและเสียพี่สาวไปเปล่า ๆ u อย่าแสดงกิริยาลบหลู่ไม่เคารพย� ำเกรงภิกษุสงฆ์สามเณร เด็กบางคนครั้นท่าน ชมก็แกล้งตะกายดึงทึ้งผ้าผ่อนท่านจนหลุดลุ่ย หมิ่นประมาทให้ได้อาย หรือท� ำยักคิ้วหลิ่วตาล้อเลียน แสดงท่าออกโขนออกหนังอยู่ไปมา บ้างก็ลุกทะลึ่งโลดไล่เพื่อน เบียดกระทบภิกษุสามเณร บางรูปก็ระงับ ใจได้ บางรูปก็เขกศีรษะเอา เด็กครั้นถูกลงโทษเพราะท� ำความผิดก็แกล้งร้องไห้เสียงดังให้ได้ยินไปถึง อาจารย์ เมื่ออาจารย์มาซักไซ้ไต่ถามก็พูดใส่ความให้โทษผู้กระท� ำตน เด็กคนใดประพฤติเช่นนี้จะถูกลงโทษ พึงจดจ� ำว่าต้องเคารพย� ำเกรงภิกษุสามเณร u จงพูดจาให้ไพเราะ เมื่อภิกษุสามเณรใดวานให้ช่วยงาน หากช่วยได้ก็จงช่วย แต่หากเหลือวิสัยจงพูดจาบ่ายเบี่ยงให้นุ่มนวล เช่นนี้จะได้รับความเมตตา u อย่ามีวาจาหยาบช้า บางคนโกรธเพื่อนแล้วพูดกระทบกระเทียบเปรียบเปรย ประชดประชันสุนัขและแมว หรือพูดด่าว่าบุคคลอื่น จะท� ำให้อาจารย์ไม่สบายใจ u จงใช้สรรพนามสุภาพเหมาะสมว่า เจ้า ว่า เรา อย่าเรียกกันด้วยถ้อยค� ำหยาบคาย เช่น อ้าย อี เอ็ง กู มึง มัน และใช้ค� ำเรียกบุคคลให้เหมาะควร คนคราวแม่ เรียก แม่ คนคราวพ่อ เรียก พ่อ