ปี-39-ฉบับที่-3

229 ชลดา เรื องรั กษ์ลิ ขิ ต วารสารราชบัณฑิตยสถาน ปีที่ ๓๙ ฉบับที่ ๓ ก.ค.-ก.ย. ๒๕๕๗ พระด� ำริว่าอินูมีอายุ ๒๐ ปีแล้ว สมควรมีคู่ ดังปรากฏในความว่า “ชันษาครบถ้วนยี่สิบปี สมควรจะมีคู่ครอง” (บทละครเรื่องปันหยีมิสาหรังและรุ่งฟ้าดอยสิงห์ : ๑๔) การเพิ่มรายละเอียดที่เป็นความเปรียบในการชมความงามของอินูกับปันหยีมิสาหรัง ในเรื่อง อิเหนา ฉบับแปลจากหิกะยัต ปันหยี สะมิหรัง เมื่ออินูพบปันหยีสะมิหรังครั้งแรกก็ชมปันหยีสะมิหรังว่า “งามเปล่งปลั่งผ่องใส” (อิเหนา ฉบับแปลจาก หิกะยัต ปันหยี สะมิหรัง : ๗๘) แต่ในเรื่อง ปันหยีมิสาหรัง ชมโดยเพิ่มความเปรียบว่างามดังดวงจันทร์วันเพ็ญ ทั้งยังเปรียบตาคมกับความแหลมคมของลูกศร (บท ละครเรื่องปันหยีมิสาหรังและรุ่งฟ้าดอยสิงห์ : ๕๕) ดังนี้ นี่หรือปันหยีมิสาหรัง ผิวพักตร์ดังดวงบุหลันฉาย งามโอษฐ์เห็นทนต์เมื่อยิ้มพราย เนตรคมเทียมศรนารายณ์ผาดแผลงมา ส่วนปันหยีสะมิหรังในเรื่องอิเหนา ฉบับแปลจาก หิกะยัต ปันหยี สะมิหรัง ก็ชมอินูว่า “ท่วงทีกิริยาสมกัน กับรูปโฉมที่หวานงาม ควรแล้วจะเป็นทหารเอกของกรุงกุรีปั่น” (อิเหนา ฉบับแปลจากหิกะยัต ปันหยี สะมิหรัง : ๗๘) ในเรื่อง ปันหยีมิสาหรัง เพิ่มรายละเอียดมากขึ้น คือ ชมตาว่างามดังดวงดารา (บทละครเรื่อง ปันหยีมิสาหรังและรุ่งฟ้าดอยสิงห์ : ๕๕) ดังนี้ นี้แล้วอินูกะระปาตี ผู้ที่เป็นตุนาหงันแห่งข้า มองมาไม่กะพริบนัยนา เนตรดังดาราสุกพราย การเพิ่มพฤติกรรมของตัวละครให้เด่นชัดขึ้น เช่น ตอนประไหมสุหรีดาหาเสวยอาหารผสมยาพิษ ฉบับแปลกล่าวว่าประไหมสุหรีทรงเวียน พระเศียร อาเจียน มีไข้ เสโทไหลจากพระเศียร เนตรพร่าพรายพราวเป็นแสงหิ่งห้อย พระบาทอ่อน เปลี้ยจนลุกยืนไม่ได้... พระฉวีซีดเผือด พระเนตรโพลง แม้มีหมอรักษาอาการประชวรก็ไม่หาย ท้ายที่สุด ประไหมสุหรีก็เสด็จสวรรคตโดยไม่มีถ้อยค� ำของประไหมสุหรีที่ตรัสแก่จันตะหรากิรหนา (บทละครเรื่อง ปันหยีมิสาหรังและรุ่งฟ้าดอยสิงห์ : ๓๕-๓๖) ในบทละครเพิ่มค� ำประไหมสุหรีว่าทรงตรัสแก่จันตะหราว่า นางถูกฆ่าและตรัสลาธิดา ทั้งพระนางยังทรงกอดบาทระตูดาหาและกราบทูลลาอีกด้วย (เรื่องเดิม, หน้าเดิม) ตอนลิกูยั่วยวนระตูดาหา ในส� ำนวนแปลกล่าวว่าเมื่อลิกูเห็นระตูดาหาถือดาบตรงมาด้วย ความโกรธ แทนที่จะตกใจกลัวกลับเข้าไปในต� ำหนักและแสดงกิริยายั่วยวนต่าง ๆ คือ ขึ้นนั่งบนเตียงนอน เอามือกอดหมอน เผยให้เห็นหน้าอก เมื่อระตูดาหาทอดพระเนตรเห็นก็หายกริ้ว พระแสงดาบหล่นจาก พระหัตถ์ และเกิดความก� ำหนัดขึ้นทันที (อิเหนา ฉบับแปลจากหิกะยัต ปันหยีสะมิหรัง: ๓๘) ในบทละคร มีค� ำบรรยายว่า แทนที่ลิกูจะตกใจกลัว กลับกระโดดขึ้นยืน ถอดเสื้อตัวนอกออกจนเหลือแต่ผ้ารัดอก เดิน