ปี-39-ฉบับที่-3

ปันหยี มิ สาหรั ง : บทละครเรื่ องอิ เหนาอี กส� ำนวนหนึ่ งของไทย 226 The Journal of the Royal Institute of Thailand Vol. 39 No. 3 Jul-Sep 2014 การเปลี่ยนรายละเอียดบางประการ มีดังนี้ เปลี่ยนเพื่อลดทอนพฤติกรรมของตัวละครให้อ่อนลง เช่น ตอนอาหยังชวนอินูให้มีความสัมพันธ์ กันโดยอาหยังขอให้อินูคลึงเคล้าเล้าโลมนาง อินูปฏิเสธว่าไม่เคยท� ำ อาหยังก็อาสาจะเคล้าคลึงอินูเอง อินูก็ ปฏิเสธอีกครั้งและกล่าวว่าตนไม่ปรารถนา อีกประการหนึ่งตนก� ำลังเป็นหวัด ตัวร้อน และเหงื่อไหลชุ่มตัว อาหยังจึงขู่ว่าจะฟ้องระตูดาหา ท� ำให้อินูนึกต� ำหนินางว่ามีความประพฤติดัง “หญิงชาวตลาด” (อิเหนา ฉบับแปลจากหิกะยัต ปันหยี สะมิหรัง : ๙๒) พฤติกรรมของอาหยังในบทละครไม่น่าเกลียดเท่าในฉบับแปล คือ อาหยังตัดพ้ออินูที่เฉยชากับนาง อินูแก้ตัวว่าเพราะยังไม่เคยมีชายา อาหยังจึงชวนให้เข้านอนด้วยกัน อินูปฏิเสธว่ายังไม่ง่วง ร้อน และอยากเดินเล่นก่อน อาหยังจึงขู่ว่าจะฟ้องระตูดาหา อินูจึงนึกต� ำหนินางว่า มีพฤติกรรมเหมือนไพร่ (บทละครเรื่องปันหยีมิสาหรังและรุ่งฟ้าดอยสิงห์ ๗๔) เปลี่ยนชนิดของอาหาร ในเรื่อง อิเหนา ฉบับแปลจากหิกะยัต ปันหยี สะมิหรัง ลิกูท� ำข้าวหมัก ผสมยาพิษให้ประไหมสุหรีเสวย แต่ในส� ำนวนนี้เปลี่ยนเป็นข้าวหมกเสวย (เรื่องเดิม: ๒๐) ที่เปลี่ยนไปเช่น นี้ผู้เขียนสันนิษฐานว่าน่าจะเป็นเพราะในทรรศนะของคนไทย ข้าวหมกน่ากินและชวนกินมากกว่าข้าวหมัก เปลี่ยนรายละเอียดโดยรวบเหตุการณ์คล้ายกันไว้ด้วยกัน ในงานอภิเษกอินูกับจันตะหรากิรหนา ในฉบับแปลไม่มีงานอภิเษกระหว่างระเด่นสิงหมนตรีกับอาหยัง เพราะจัดภายหลังงานอภิเษกของอินู (อิเหนา ฉบับแปลจากหิกะยัต ปันหยี สะมิหรัง : ๑๓๘) แต่ส� ำนวนบทละครรวบงานอภิเษกทั้ง ๒ คู่ไว้ใน คราวเดียวกันดังปรากฏในฉากสุดท้าย (บทละครเรื่องปันหยีมิสาหรังและรุ่งฟ้าดอยสิงห์: ๑๔๕-๑๔๖) การตัดรายละเอียดบางประการในเรื่องปันหยีสะมิหรัง ในเรื่องปันหยีมิสาหรัง ผู้ทรงพระนิพนธ์ทรงตัดรายละเอียดบางประการในเรื่อ งอิเหนา ฉบับแปลจากหิกะยัต ปันหยี สะมิหรัง (อิเหนา ฉบับแปลจากหิกะยัต ปันหยี สะมิหรัง : ๑๙) เช่น ตัดรายละเอียดเรื่องเมืองเทวา ๓ เมืองในตอนต้นเรื่อง ในตอนต้นของบทละครเรื่องปันหยี มิสาหรัง ผู้ทรงนิพนธ์ทรงตัดรายละเอียดเรื่องเทพยดาจุติมาเป็นกษัตริย์วงศ์เทวา ๔ พี่น้อง ได้แก่ ระตูกุรีปัน ดาหา กาหลัง และบีกูคันธาส่าหรี โดยน� ำไปไว้ในค� ำบรรยายก่อนแสดงละคร (บทละครเรื่อง ปันหยีมิสาหรังและรุ่งฟ้าดอยสิงห์ : ๑) คือเริ่มต้นบทละครด้วยฉากท้องพระโรงเมืองดาหาทันที ตัดรายละเอียดบางประการในค� ำพรรณนาความงามของตัวละคร เช่น ค� ำพรรณนาความงามของจันตะหรากิรหนา ทรงตัดรายละเอียดที่ผู้ เขียนขีดเส้นใต้ทิ้ง เหลือส่วนที่พอเข้าใจได้ แม้กระนั้นก็ยังมีความเปรียบบางส่วนที่เข้าใจยาก เช่น จมูกเหมือนกลีบกระเทียม ดังคัดมาให้เห็นดังนี้