ปี-39-ฉบับที่-3

151 วินั ย ภู่ระหงษ์ วารสารราชบัณฑิตยสถาน ปีที่ ๓๙ ฉบับที่ ๓ ก.ค.-ก.ย. ๒๕๕๗ จึงหยิบยกมาตั้งนั่งฝาน เอาวางไว้ในจานแล้วเจียนจัก แกะเป็นรูปขององค์นงลักษณ์ เมื่ออยู่กับผัวรักที่ในวัง ชิ้นหนึ่งทรงครรภ์กัลยา คลอดลูกออกมาเป็นหอยสังข์ ชิ้นสองต้องขับเที่ยวเซซัง อุ้มลูกไปยังพนาลัย ชิ้นสามเมื่ออยู่ด้วยยายตา ลูกยาออกช่วยขับไก่ ชิ้นสี่กัลยามาแต่ไพร ทุบสังข์ป่นไปกับนอกชาน ชิ้นห้าบิตุรงค์ทรงศักดิ์ ให้จับตัวลูกรักมาจากบ้าน ชิ้นหกจองจ� ำท� ำประจาน ให้ประหารฆ่าฟันไม่บรรลัย ชิ้นเจ็ดเพชฌฆาตเอาลูกยา ไปถ่วงลงคงคาน�้ ำไหล เป็นเจ็ดชิ้นสิ้นเรื่องอรไท ใครใครไม่ทันสงกา เมื่อพระสังข์ตักชิ้นฟักขึ้นมาเห็นเป็นรูปสลักก็สงสัย วางไว้แล้วตักชิ้นใหม่ขึ้นมาก็เป็นรูปสลัก เหมือนกัน จึงเลือกตักชิ้นฟักขึ้นมาทั้งหมดแล้วล้างน�้ ำ วางเรียงกันก็ “เห็นเป็นเรื่องนิยายหอยสังข์” พระสังข์แน่ใจว่าพระมารดาตามมาแล้ว จึงให้ไปพาผู้ที่แกงฟักเข้ามา ในที่สุดแม่ลูกที่พลัดพรากกันมานาน ก็ได้พบหน้ากัน สถาปัตยกรรมที่ประสานเป็นเนื้อหาในเรื่องวรรณคดี ตัวอย่างในเสภาเรื่อง ขุนช้างขุนแผน ตอนกล่าวถึงพลายแก้วสร้างเรือนหอ ได้แสดงให้เห็นโครงสร้าง ส่วนประกอบ และขั้นตอนการสร้าง เรือนไทย ดังนี้ ครานั้นจึงโฉมเจ้าพลายแก้ว ครั้นถึงก� ำหนดแล้วจึงนัดหมาย บอกแขกปลูกเรือนเพื่อนผู้ชาย มายังบ้านท่านยายศรีประจัน ให้ขุดหลุมระดับชักปักเสาหมอ เอาเครื่องเรือนมารอไว้ที่นั่น ตีสิบเอ็ดใกล้รุ่งฤกษ์ส� ำคัญ ก็ท� ำขวัญเสาเสร็จเจ็ดนาที แล้วให้ลั่นฆ้องหึ่งโห่กระหน�่ ำ ยกเสาใส่ซ�้ ำประจ� ำที่ สับขื่อพรึงติดสนิทดี ตะปูตียกเสาดั้งตั้งขึ้นไว้ ใส่เต้าจึงเข้าแปลานพลัน เอาจันทันเข้าไปรับกับอกไก่ พาดกลอนผ่อนมุงกันยุ่งไป จั่วใส่เข้าฝาเช็ดหน้าอึง บ้างเจาะถากถุ้งเถียงเสียงเอะอะ เกะกะกบไสไขเหล็กจึ้ง บ้างผ่าฟันสนั่นอึงคะนึง วันหนึ่งแล้วเสร็จส� ำเร็จการ ศรีประจันแกเรียกบ่าวข้า ให้ยกส� ำรับมาทั้งคาวหวาน เลี้ยงดูสับสนคนท� ำงาน อิ่มแล้วไปบ้านด้วยทันใด