วารสารปี-40-ฉบับที่-3-resize

เซมา (Sema) วิ ถี สู่ความจริ งสูงสุดของรูมี (Rumi) 60 The Journal of the Royal Society of Thailand Vol. 40 No. 3 Jul-Sep 2015 จะต้องระมัดระวังความสัมพันธ์ที่มีต่อพระองค์ รูมีได้ใช้ชีวิตของตนเองอย่างเต็มที่ในการค้นหาประสบการณ์ ทางจิต จนกระทั่งท่านได้พบวิถีทางตรงที่จะเข้าถึงอัลลอฮ์ วิถีทางนี้ท่านเรียกว่า “เซมา” (Sema) อันเป็น ภาษาตุรกีที่มีความหมายว่า “การฟัง” แต่ต่อมาความหมายนี้ได้เปลี่ยนไปหมายถึง “การเต้นระบ� ำหมุน” ๖ อันเป็นการร� ำลึกถึงอัลลอฮ์อีกวิธีหนึ่งและเป็นวิถีทางของมนุษย์ ในการสลัดทิ้งกิเลสและตัณหา จึงเป็นการช� ำระจิตใจให้บริสุทธิ์เพื่อเข้าถึงอัลลอฮ์ผู้ทรงเป็นความจริงอันสูงสุด เซมา : วิถีสู่ความจริงสูงสุด รูมีเป็นผู้มีศรัทธาในศาสนาอย่างยิ่ง ท่านร� ำลึกถึงอัลลอฮ์ตลอดเวลา ด้วยเหตุนี้ ท่านจึงพบหนทาง โดยตรงในการเข้าถึงพระองค์ซึ่งเกิดขึ้นในขณะที่ท่านก� ำลังเดินผ่านร้านของเซลาฮัดดิน เซร์คูบี (Salahaddin Zerkubi) พ่อค้าขายเพชรพลอยและเป็นเพื่อนสนิทของท่าน ในเวลานั้นอันเป็นช่วงเวลาที่ท่านก� ำลังเดิน ร� ำลึกถึงอัลลอฮ์ เสียงค้อนที่ช่างทองก� ำลังตีทองเพื่อขึ้นรูปได้เข้ามากระทบยังโสตประสาท จังหวะและ ความต่อเนื่องของเสียงมีความกังวานมาก ท� ำให้รูมีเกิดปีติในความกลมกลืนของเสียงนั้น จิตของท่านจับ อยู่ที่เสียงจนท่านสามารถสัมผัสได้กับความรักอันสูงส่งของอัลลอฮ์ ท่านหมุนตัวไปรอบ ๆ อย่างช้า ๆ โดย ไม่รู้ตัว การหมุนตัวนั้นพลิ้วไหวไปกับสายลมอย่างนุ่มนวลคล้ายกับปรมาณูที่หมุนวนไปในช่องว่างหรือ ดาวเคราะห์ที่หมุนวนรอบตัวเองและหมุนรอบดวงอาทิตย์ เซลาฮัดดิน เซร์คูบีเห็นเช่นนั้นได้สั่งคนงานให้ตี ต่อไปโดยไม่ต้องหยุด ท่านเองก็เต้นหมุนไปตามจังหวะของเสียงนั้น การเต้นหมุนไปรอบ ๆ เช่นนี้ได้กลาย เป็นเซมาหรือการเต้นระบ� ำหมุน อันเป็นการแสดงออกซึ่งความรักอันบริสุทธิ์ที่จะท� ำให้เกิดความปีติ และรวมเป็นหนึ่งเดียวกับความรักของอัลลอฮ์ อีกทั้งยังเป็นการแสดงออกถึงความงามของชีวิตและเป็น การแสดงออกซึ่งการสร้างสรรค์มนุษย์และจักรวาล ตลอดจนเป็นหนทางที่น� ำไปสู่ความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ ชาวซูฟีส่วนมากเชื่อกันว่ารูมีได้สัมผัสกับความรักอันสูงส่งของอัลลอฮ์ เซมาของรูมีเป็นการไหลล้น ของจิตที่เต็มเปี่ยมไปด้วยศรัทธาในศาสนาและเป็นการร� ำลึกถึงอัลลอฮ์อีกวิธีหนึ่ง ซึ่งศาสนาอิสลามเรียก การร� ำลึกถึงอัลลอฮ์นี้ว่า “ซิกร์” (dhikr เป็นภาษาอาหรับ) ซิกร์มีหลายวิธีแล้วแต่ความเชื่อถือศรัทธาของ แต่ละคน บางคนใช้วิธีออกพระนามของอัลลอฮ์ตลอดเวลา (ซึ่งเหมือนกับพวกมหายานบางกลุ่มที่ออก พระนามของพระโพธิสัตว์ตลอดเวลา) บางคนใช้วิธีละหมาดและบางคนใช้วิธีการสวดพระคัมภีร์โดยมีเสียง ดนตรีประกอบ แต่ส� ำหรับรูมีแล้วท่านได้พบเซมาหรือการเต้นระบ� ำหมุนเพื่อให้จิตวิญญาณเป็นอิสระหลุด ออกจากกิเลสและตัณหา ๖ Naci Bakirci. (2010). op. cit. p. 28.