วารสารปี-40-ฉบับที่-3-resize

ย้อนคิ ด : ทรรศนะทางจริ ยศาสตร์ของโสกราตี ส เรื่ อง ธรรมชาติ ของมนุษย์ หน้าที่ และการอยู่ในสั งคม 352 The Journal of the Royal Society of Thailand Vol. 40 No. 3 Jul-Sep 2015 อ� ำนาจของกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง บุคคลแต่ละคนมีความเท่าเทียมกันตามกฎหมาย การที่บุคคลใดจะมีต� ำแหน่ง ส� ำคัญในสังคมขึ้นอยู่กับความสามารถเป็นส� ำคัญ และการมีต� ำแหน่งส� ำคัญทางการเมืองก็เช่นเดียวกันจะ ต้องขึ้นอยู่กับคุณสมบัติความสามารถของบุคคลนั้น ไม่ใช่เพราะความร�่ ำรวยมั่งคั่งทางทรัพย์สิน การด� ำรงชีวิตประจ� ำวันของบุคคลไม่ได้หมายถึง การที่แต่ละคนด� ำเนินชีวิตอย่างอิสระและ ความพึงพอใจเฉพาะของตน แต่ต้องค� ำนึงถึงผู้อื่นและมีความสัมพันธ์กับผู้อื่น บุคคลจะต้องเคารพสิทธิ และวิถีชีวิตของเพื่อนบ้าน ตราบเท่าที่การกระท� ำหรือวิถีชีวิตดังกล่าวไม่ได้เกิดผลกระทบต่อความรู้สึก หรือความปลอดภัยของผู้อื่น นอกจากชีวิตส่วนตัวแล้ว บุคคลยังต้องค� ำนึงถึงหน้าที่ของการเป็นพลเมืองเอเธนส์ต้องเคารพ กฎหมายอย่างเข้มงวดและต้องเคารพเชื่อฟังผู้มีอ� ำนาจหน้าที่ตามกฎหมาย การเคารพเชื่อฟังปฏิบัติตาม กฎหมายทั้งที่เป็นลายลักษณ์อักษรและกฎหมายที่สืบต่อกันมาเป็นประเพณี ประเด็นหนึ่งที่ส� ำคัญคือการใช้เวลาว่างและการพักผ่อนหลังจากที่ได้ท� ำงานมาแล้ว เอเธนส์ มีนันทนาการหลากหลายที่ให้ประโยชน์ทั้งทางร่างกายและจิตวิญญาณ เรามีอาหารสินค้าที่ดีของเรา ขณะเดียวกันที่เราก็เปิดรับสิ่งที่ดีจากสังคมภายนอกทุกแห่งหน ความมั่นคงทางการทหารเป็นสิ่งที่เรามั่นใจและไม่จ� ำเป็นต้องมีการก� ำหนดโทษแก่ผู้ที่น� ำความลับ ของการทหารไปบอกแก่ฝ่ายศัตรู ที่เป็นเช่นนี้เพราะเรามั่นใจในความซื่อสัตย์ภักดีและความกล้าหาญของ ประชากรของเรา การให้คุณค่าแก่สิ่งที่ดีงามในชีวิต เช่น ความมั่งมีด้วยทรัพย์สมบัติก็เป็นเพียงสิ่งที่เราน� ำมาใช้ ประโยชน์แต่ไม่ใช่เป็นความมั่งมีเพื่อความโอ้อวด ความยากจนไม่ใช่สิ่งที่น่าละอาย แต่สิ่งที่น่าจะอายคือ ไม่พยายามสู้ชีวิตให้พ้นจากความยากจน บุคคลแต่ละคนไม่ใช่ผู้ที่ค� ำนึงถึงเฉพาะเรื่องส่วนตัวแต่ต้องค� ำนึง ถึงประโยชน์ของรัฐ เราไม่ได้ถือว่าผู้ที่ไม่สนใจการเมืองหรือเรื่องของรัฐ เช่น ผู้ทึ่ค� ำนึงถึงแต่เรื่องส่วนตน แท้จริงแล้วบุคคลเช่นนี้ไม่ได้ท� ำอะไรหรือค� ำนึงถึงอะไรเลย ลักษณะเฉพาะของเราชาวเอเธนส์คือเรามีไมตรีต่อผู้อื่นด้วยการท� ำดีแก่ผู้อื่น ไม่ใช่การรับสิ่งที่ดีที่ ผู้อื่นปฏิบัติต่อเรา ขณะที่เราแสดงเมตตาธรรมต่อผู้อื่นเราไม่ได้กระท� ำค� ำนึงถึงประโยชน์ที่จะได้รับหรือสิ่ง ที่จะต้องเสีย เรากระท� ำสิ่งที่ดีอย่างอิสระเสรีเพราะเรารู้ว่าสิ่งนั้นเป็นสิ่งที่ดี ข้าพเจ้าขอประกาศว่ารัฐของเราเป็นการศึกษาส� ำหรับชาวกรีก “...that our city is education to Greece” ๑๔ ชาวกรีกทุกคนจะต้องแสดงออกถึงความเป็นอิสระเป็นตัวของตัวเองและปฏิบัติตาม ดังที่ได้กล่าวมาแล้ว การเป็นรัฐที่ทรงอ� ำนาจเป็นอีกสิ่งหนึ่งที่เราจะทิ้งไว้ให้ปรากฏแก่คนรุ่นหลังชาวกรีก ๑๔ Ibid., p.37.