วารสารปี-40-ฉบับที่-3-resize

17 ศาสตราจารย์กิ ตติ คุณ ดร.ปิยนาถ บุนนาค วารสารราชบัณฑิตยสภา ปีที่ ๔๐ ฉบับที่ ๓ ก.ค.-ก.ย. ๒๕๕๘ คือ สหรัฐอเมริกาและญี่ปุ่น โปรดเกล้าฯ ให้น� ำผ้าทอและงานศิลปาชีพอีกหลายประเภทไปจัดแสดง ให้ชาวต่างประเทศชมด้วย มูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพยังได้จัดนิทรรศการเป็นระยะ ๆ เพื่อแสดงศิลปหัตถกรรม จากโครงการและศูนย์ศิลปาชีพ อาทิ มูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพได้จัดงาน “มัดหมี่ไหมไทยสายใยชนบท” ขึ้น ณ ศาลาสหทัยสมาคม ในพระบรมมหาราชวัง ระหว่างวันที่ ๖-๑๒ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๓๓ มีนิทรรศการ แสดงผ้าไหมมัดหมี่ที่มูลนิธิฯ สะสมมาเกือบ ๒๐ ปี และแสดงฉลองพระองค์ที่ตัดเย็บด้วยผ้าไหมมัดหมี่ ทั้งยังแสดงการน� ำผ้าไหมมัดหมี่มาใช้สอยในชีวิตประจ� ำวันในรูปแบบต่าง ๆ มีภาพยนตร์ฉายแสดงความ เป็นมาและกรรมวิธีการผลิตผ้าไหมมัดหมี่อย่างละเอียด รวมทั้งจัดแสดงตู้เก็บตัวอย่างผ้าไหมมัดหมี่ ที่สวยงามทั้งสีและลาย ๓๔ พระราชกรณียกิจในการพระราชทานก� ำลังใจแก่ราษฎรโดยตรงและโดยอ้อม รวมทั้ง การโปรดให้มีการส่งเสริมด้านการตลาดก็ท� ำให้ราษฎรตระหนักในพระมหากรุณาธิคุณอันเป็นส่วนส� ำคัญ ในการเสริมสร้างสายสัมพันธ์ระหว่างสถาบันพระมหากษัตริย์กับราษฎรให้แน่นแฟ้นยิ่งขึ้น ๓. การท� ำนุบ� ำรุงศิลปหัตถกรรมของชาติ การที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถทรงส่งเสริมงานหัตถกรรมทอผ้าอีสาน นอกจากเพื่อเป็นอาชีพเสริมเพิ่มพูนรายได้ให้แก่ราษฎรแล้ว ก็ยังเป็นผลดีต่อการท� ำนุบ� ำรุงศิลปหัตถกรรม ของชาติดังนี้ (๑) การอนุรักษ์ศิลปหัตถกรรมทอผ้า ศิลปหัตถกรรมการทอผ้าพื้นบ้านของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ได้แก่ ผ้าประเภทต่าง ๆ เช่น ผ้าไหมมัดหมี่ ผ้าไหมขิด ผ้าไหมแพรวา ผ้าไหมหางกระรอก ก่อนหน้าที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถจะทรงส่งเสริม ศิลปหัตถกรรมการทอผ้าดังกล่าวก� ำลังจะเลื่อมสลายไป อันเป็นผล จากการพัฒนาอุตสาหกรรมภายหลังสงครามโลกครั้งที่ ๒ นอกจากนี้ จากการคมนาคมที่สะดวกที่ก� ำหนด ในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับต่าง ๆ ก็ท� ำให้สินค้าอุตสาหกรรมผ้าจากโรงงานสามารถ เข้าไปถึงตลาดในภูมิภาคต่าง ๆ รวมถึงในภาคตะวันออกเฉียงเหนืออย่างกว้างขวางด้วย ทั้งผ้าบางชนิด ยังมีราคาในระดับที่คนทั่วไปพอหาซื้อได้ เพราะผลิตด้วยเครื่องจักรในปริมาณมากตามหลักการของ ระบบอุตสาหกรรม ด้วยเหตุนี้ชาวบ้านจึงนิยมซื้อผ้าจากตลาดมาใช้นุ่งห่มมากกว่าทอขึ้นใช้เอง ชาวบ้าน อ� ำเภอนาหว้า จังหวัดนครพนมให้สัมภาษณ์ว่า ทอผ้าไหมมัดหมี่ส� ำหรับนุ่งไปวัด หรือเมื่อมีงานมงคลเท่านั้น ๓๔ มูลนิธิศิลปาชีพในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ , หน้า ๑๐๐.