วารสารปี-40-ฉบับที่-4-resize

The Journal of the Royal Society of Thailand Volume 40 Number 4 Oct-Dec 2015 บทคัดย่อ ยานอวกาศนิวฮอไรซันส์ขององค์การนาซาได้เดินทางจากโลกเมื่อวันที่ ๑๙ มกราคม ค.ศ. ๒๐๐๖ เวลา ๑๙ : ๐๐ ยูทีซี ด้วยความเร็ว ๑๖.๒๖ กิโลเมตรต่อวินาที (๕๘,๕๓๖ กิโลเมตร ต่อชั่วโมง) ซึ่งมากกว่าความเร็วหลุดพ้นจากโลก เพื่อไปศึกษาดาวเคราะห์แคระพลูโตพร้อมบริวาร ๕ ดวง และดาวในแถบคอยเปอร์อีก ๒ ดวง ยานอวกาศนิวฮอไรซันส์มีเครื่องมือทางวิทยาศาสตร์ ๗ เครื่อง เพื่อช่วยให้โครงการบรรลุเป้าหมาย ๗ อย่าง คือ ๑. ท� ำแผนที่องค์ประกอบพื้นผิวของ ดาวพลูโตและคารอน ๒. แสดงลักษณะเฉพาะทางธรณีและลักษณะภูมิประเทศของดาวพลูโต และคารอน ๓. แสดงลักษณะเฉพาะของบรรยากาศดาวพลูโตที่เป็นกลางและอัตราการเคลื่อนที่ หนีจากผิวดาวพลูโต ๔. ค้นหาบรรยากาศรอบคารอน ๕. ท� ำแผนที่อุณหภูมิผิวของดาวพลูโต และคารอน ๖. ค้นหาวงแหวนและบริวารดวงใหม่ของดาวพลูโต ๗. ด� ำเนินการคล้าย ๆ กันนี้ กับวัตถุแถบคอยเปอร์อีก ๑ หรือหลายดวง ยานได้ผ่านเฉียดดาวพลูโตที่ระยะ ๑๒,๕๐๐ กิโลเมตร เมื่อวันที่ ๑๔ กรกฎาคม ค.ศ. ๒๐๑๕ เวลา ๑๑ : ๔๙ : ๕๙ ยูทีซี ตามที่วางแผนไว้ ขณะที่ผ่านเข้าไปในระบบดาวพลูโต เครื่องมือ วิทยาศาสตร์ในยานได้บันทึกภาพดาวพลูโตและบริวาร พร้อมสังเกตปรากฏการณ์ดาวพลูโต บังดวงอาทิตย์ (เวลา ๑๒ : ๕๑ : ๒๕) ดาวพลูโตบังโลก (๑๒ : ๕๒ : ๒๗) คารอนบังดวงอาทิตย์ (๑๔ : ๑๗ : ๔๐) และคารอนบังโลก (๑๔ : ๒๐ : ๐๐) ค� ำส� ำคัญ : ยานอวกาศนิวฮอไรซันส์, ดาวพลูโต, องค์การนาซา ยานอวกาศนิวฮอไรซันส์ถึงดาวพลูโตแล้ว * นิพนธ์ ทรายเพชร ราชบัณฑิต ส� ำนักวิทยาศาสตร์ ราชบัณฑิตยสภา ผู้เชี่ยวชาญพิเศษ สสวท. ยานอวกาศนิวฮอไรซันส์ เป็นยานอวกาศขององค์การนาซาที่เดินทางจากโลกเพื่อไปศึกษา ดาวเคราะห์แคระพลูโตพร้อมบริวารและดาวในแถบคอยเปอร์อีก ๒ ดวง ไม่ใช่การเดินทางไปเพื่อโคจร รอบดาวพลูโต แต่ผ่านเฉียดในระยะใกล้ แล้วเลยออกไปไกลคล้ายยานอวกาศวอยเอเจอร์ ๑ และยาน วอยเอเจอร์ ๒ ที่ผ่านเฉียดดาวพฤหัสบดี ดาวเสาร์ ดาวยูเรนัส และดาวเนปจูน ซึ่งขณะนี้ก� ำลังอยู่ในอวกาศ ณ ขอบนอกของระบบสุริยะ โครงการยานอวกาศนิวฮอไรซันส์ เป็นโครงการเล็กโครงการหนึ่งของโครงการใหญ่ที่ชื่อว่า นิวฟรอนเทียส์โปรแกรม ได้รับอนุมัติจากรัฐบาลสหรัฐอเมริกา เมื่อ ค.ศ. ๒๐๐๑ โดยยกเลิกโครงการพลูโต * บรรยายในการประชุมส� ำนักวิทยาศาสตร์ ราชบัณฑิตยสภา เมื่อวันที่ ๑๕ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๘