วารสารปี-40-ฉบับที่-4-resize

จตุรนต์ ถิระวัฒน์ 11 วารสารราชบัณฑิตยสภา ปีที่ ๔๐ ฉบับที่ ๔ ต.ค.-ธ.ค. ๒๕๕๘ รายละเอียดของภาคผนวกของอนุสัญญา ค.ศ. ๑๙๗๙ ในบทบัญญัติซึ่งก� ำหนดให้รวมบุคคลที่ลี้ภัยอยู่ที่ชายฝั่ง อันห่างไกลจากการได้รับบริการช่วยชีวิตใด ๆ นอกจากที่ระบุไว้ในภาคผนวกของอนุสัญญานี้ นอกจากนี้ แม้ภัยภิบัติที่ประสบเป็นผลจากการกระท� ำของบุคคลบนเรือเอง เช่น การท� ำลายเครื่องยนต์ หรือโครงสร้างของเรือ ผู้มีหน้าที่ทั้งหลายก็ต้องให้ความช่วยเหลือ เพราะบทบัญญัติ ของกฎหมายที่เกียวข้องมิได้เปิดให้ใช้ดุลพินิจในการพิจารณาเจตนาของผู้ประสบภัย เพียงแต่ผู้ให้ความช่วยเหลือ อาจใช้มาตรการอื่นเพื่อด� ำเนินคดีและลงโทษผู้เกี่ยวข้องในฐานะการลักลอบเข้าเมือง -ผู้เสี่ยงต่อการสูญหาย อนุสัญญาที่ใช้ค� ำนี้มิได้ให้ค� ำนิยามไว้ แต่ในระหว่างการยกร่างมีการกล่าวถึง ความหมายโดยผู้แทนจากเขตบริหารพิเศษฮ่องกง สาธารณรัฐประชาชนจีน ว่ามิได้หมายถึงเฉพาะสิ่งของ ที่หายสาบสูญเท่านั้นแต่ยังครอบคลุม การถูกท� ำลายให้เสียหายในทะเลซึ่งมีสาเหตุหลายประการ เช่น การจมน�้ ำ การขาดอาหาร อัคคีภัย โจรสลัด หรือโดยรวมคือชีวิตมนุษย์ตกอยู่ในอันตราย 21 อย่างไรก็ดี โดยที่ค� ำทั้งสองที่ใช้มีสาระร่วมกัน คือ การที่เรือและชีวิตของผู้อยู่บนเรือ ตกอยู่ในอันตรายและจ� ำเป็นต้องได้รับความช่วยเหลือในทันที ดังนั้น การที่อนุสัญญาทั้งหลายใช้ค� ำที่แตกต่าง กันบ้างย่อมไม่กระทบต่อหน้าที่ในการให้ความช่วยเหลือแต่อย่างใด ๑.๒.๓ บริเวณพื้นที่ หน้าที่ในการให้ความช่วยเหลือผู้ประสบภัยตามกฎหมายระหว่างประเทศมุ่งเน้น ความปลอดภัยของผู้ประสบภัยโดยไม่ค� ำนึงถึงบริเวณพื้นที่ซึ่งต้องด� ำเนินการ ดังนั้น จึงครอบคลุมพื้นที่ทางทะเล ซึ่งโดยนิตินัยแล้วประกอบด้วยเขตทางทะเลประเภทต่าง ๆ กล่าวคือ ทะเลอาณาเขตซึ่งเป็นบริเวณพื้นที่ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของดินแดนของรัฐและอยู่ภายใต้อธิปไตยของรัฐ รัฐมีอ� ำนาจในการปรับใช้กฎหมายของตน เช่นเดียวกับบนบก ดังนั้น จึงต้องด� ำเนินการตามพันธกรณีเรื่องการให้ความช่วยเหลือ ส่วนในเขตเศรษฐกิจจ� ำเพาะซึ่งอยู่ต่อจากทะเลอาณาเขตแต่ความกว้างไม่เกิน ๒๐๐ ไมล์ทะเล โดยรัฐชายฝั่งมีเพียงสิทธิอธิปไตยที่จะแสวงประโยชน์จากทรัพยากรทั้งปวงในเขตแต่เพียง ผู้เดียว แต่มิได้มีอ� ำนาจอธิปไตยในเรื่องอื่น ๆ เหนือพื้นที่นี้ การที่สนธิสัญญาต่าง ๆ มิได้ก� ำหนดบริเวณพื้นที่ ในการให้ความช่วยเหลือ อีกทั้งเจตนารมณ์เน้นการให้ความช่วยเหลือตามหลักมนุษยธรรมท� ำให้รัฐทั้งหลาย สามารถด� ำเนินการให้ความช่วยเหลือได้ตามเงื่อนไขของกฎหมายโดยปราศจากข้อจ� ำกัดใด ๆ 21 Comite Maritime International, Travaux Preparatoires of the Convention on Salvage 1989, (Belgium, 2003)