วารสารปี-40-ฉบับที่-4-resize

วารสารราชบัณฑิตยสภา ปีที่ ๔๐ ฉบับที่ ๔ ต.ค.-ธ.ค. ๒๕๕๘ บทคัดย่อ กล้วยเป็นผลไม้เขตร้อนที่มีปริมาณการผลิตมากที่สุดในโลกเมื่อเปรียบเทียบกับผลไม้ ชนิดอื่น ๆ ทวีปเอเชียเป็นแหล่งผลิตกล้วยมากที่สุด คือ ร้อยละ ๕๖ อเมริกาใต้ร้อยละ ๑๗ แอฟริการ้อยละ ๑๖ อเมริกาเหนือร้อยละ ๑๐ และหมู่เกาะในมหาสมุทรร้อยละ ๑ กล้วยที่ส� ำคัญและ ปลูกมากทั่วโลกมี ๔ กลุ่ม คือ กลุ่ม Cavendish ร้อยละ ๔๗ กลุ่ม Gros Michel ร้อยละ ๑๒ กลุ่ม cooking banana ร้อยละ ๒๔ และกลุ่ม plantain ร้อยละ ๑๗ กล้วย ๒ กลุ่มแรกเป็นกล้วย ที่รับประทานผลสุกได้ทันที (dessert banana) ส่วนกล้วย ๒ กลุ่มหลังต้องปรุงเป็นอาหาร ก่อนรับประทาน การปลูกกล้วยเป็นแหล่งอาหารประเภทแป้งมีน้อยกว่าการปลูกเพื่อบริโภคผลสด ประเทศอินเดียผลิตกล้วยมากเป็นอันดับหนึ่งของโลก แทนซาเนียเป็นประเทศที่ปลูกกล้วยมากที่สุด ในแอฟริกา ประเทศเอกวาดอร์ส่งออกกล้วยมากที่สุด ขณะที่ประเทศสหรัฐอเมริกาน� ำเข้ากล้วย มากที่สุด ประเทศในแอฟริกาและหมู่เกาะในมหาสมุทรแปซิฟิกส่วนใหญ่ปลูกกล้วยที่ต้องปรุง เป็นอาหารก่อนบริโภค (cooking banana และ plantain) ขณะที่ประเทศอื่นปลูกกล้วยทั้งเพื่อ การบริโภคภายในประเทศและเพื่อการส่งออก โดยเฉพาะกล้วยส� ำหรับรับประทานผลสดที่สุก (dessert banana หรือ banana) การประชุมวิชาการนานาชาติเรื่องกล้วย (banana and plantain in Africa 2008: Harnessing international partnerships to increase research impact) ได้จัดขึ้นระหว่างวันที่ ๕-๘ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๑ (ค.ศ. ๒๐๐๘) ณ ประเทศเคนยา แม้ว่าประเทศเคนยา ไม่ได้ผลิตกล้วยมากที่สุดในแอฟริกา แต่ประเทศนี้ก็เจริญกว่าประเทศยูกันดา ผู้เขียนได้เข้าร่วม ประชุมวิชาการนานาชาติครั้งนี้เพื่อเสนอผลงานวิชาการ ทั้งการบรรยายและการเสนอโปสเตอร์ ในระหว่างการประชุมวิชาการนั้น ผู้จัดการประชุมได้พาผู้เข้าร่วมประชุมไปชมแปลงปลูกกล้วยของ บริษัทส่งออก นอกจากนี้ หลังการประชุมผู้บรรยายยังได้มีโอกาสเข้าชมสัตว์ในอุทยานแห่งชาติเปิด ซาโว (Tsavo National Park) ของประเทศเคนยาอีกด้วย ค� ำส� ำคัญ : การประชุมวิชาการเรื่องกล้วย, กล้วยรับประทานผลสุก, กล้วยปรุงอาหารก่อนรับประทาน, ปริมาณการผลิต, ซาฟารี, ประเทศเคนยา การประชุมวิชาการนานาชาติเรื่องกล้วย ที่ประเทศเคนยา * สายชล เกตุษา ราชบัณฑิต ส� ำนักวิทยาศาสตร์ ราชบัณฑิตยสภา * บรรยายในการประชุมส� ำนักวิทยาศาสตร์ ราชบัณฑิตยสภา เมื่อวันที่ ๒๕ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๕๘