วารสารราชบัณฑิตยสภาปี-43-ฉบับ-1

วารสารราชบัณฑิตยสภา ปีที่ ๔๓ ฉบับที่ ๑ ม.ค.-เม.ย. ๖๑ การเสด็จพระราชดาเนินเยือนต่างประเทศของ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าราไพพรรณี พระบรมราชินี ศาสตราจารย์กิตติคุณ ดร.ปิยนาถ บุนนาค ราชบัณฑิต สานักธรรมศาสตร์และการเมือง ราชบัณฑิตยสภา บทคัดย่อ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๗ แห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ และสมเด็จพระนางเจ้า ราไพพรรณี พระบรมราชินี ได้เสด็จพระราชดาเนินเยือนต่างประเทศ ๔ ครั้ง โดยเป็นการเสด็จพระราชดาเนิน ก่อนการเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์มาเป็นระบอบประชาธิปไตยใน พ.ศ. ๒๔๗๕ จานวน ๓ ครั้ง ได้แก่ ครั้งที่ ๑ คือ สิงคโปร์ ชวา บาหลี ครั้งที่ ๒ คือ อินโดจีนของฝรั่งเศส ครั้งที่ ๓ คือ ญี่ปุ่น สหรัฐอเมริกา แคนาดา และอีก ๑ ครั้ง เป็นการเสด็จพระราชดาเนินภายหลังการเปลี่ยนแปลงการ ปกครอง คือ เสด็จพระราชดาเนินเยือนประเทศฝรั่งเศส อิตาลี วาติกัน อังกฤษ เดนมาร์ก เยอรมนี เบลเยียม เชโกสโลวะเกีย ฮังการี และสวิตเซอร์แลนด์ การเสด็จพระราชดาเนินทั้ง ๔ ครั้งนี้ เพื่อเจริญสัมพันธไมตรี ทอดพระเนตรความเจริญในประเทศที่ไปเยือนเพื่อนามาประยุกต์ในการพัฒนาประเทศสยามสืบต่อจาก รัชสมัยก่อน ที่สาคัญยิ่งคือการรักษาพระเนตรและเป็นการพักผ่อนพระวรกายไปด้วย ภาพสะท้อนที่งดงามคือ การที่ทั้ง ๒ พระองค์ประทับเคียงคู่กันอย่างสง่างามในสถานที่ต่าง ๆ ที่เสด็จพระราชดาเนินเยือน อันแสดงถึง การยอมรับบทบาทของสตรีที่ “เคียงบ่าเคียงไหล่” บุรุษแบบสากลมากยิ่งขึ้น ในการปรากฏตัวเคียงคู่บุรุษ โดยเฉพาะในสังคมนานาชาติ คาสาคัญ : พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว, สมเด็จพระนางเจ้าราไพพรรณี พระบรมราชินี, การเสด็จ พระราชดาเนินเยือนต่างประเทศ Abstract: The Overseas Royal Visits of His Majesty King Rama VII and Her Majesty Queen Rambai Barni Professor Emeritus Dr. Piyanart Bunnag Fellow, The Academy of Moral and Political Science, The Royal Society of Thailand His Majesty King Prajadhipok (Rama VII) of Chakri Dynasty and Her Majesty Queen Rambai Barni undertook four royal visits overseas. The first three among them occurred before political change of the form of government from Absolute Monarchy to Constitutional Monarchy in the year 1932. The first was the royal visit to Singapore, Java and Bali. This was followed by the royal tour to French Indochina and that to